روغتيا
سوانت پابو په روغتیایي برخه کې د نوبل سږنۍ جایزه خپله کړه
۶۷ کلن سویدني بیالوژیست سوانت پابو د ۲۰۲۲ ز. کال په روغتیایي برخه د نوبل جایزه د لومړنیو انسانانو او د انساني تکامل د بهیر په اړه ترلاسه کړه.
نوموړي، چې د نیندرتال جنتیکي کودونه ځانګړي کړل او د لرغونو انسانانو داسې فرعي ډولونه یې وموندل، چې له ده مخکې چا پېژندلي نه ول او د دغې څېړنې پر بنسټ د نوبل سږنۍ طبي جایزه ورکړ شوه.
په سویدن کې د نوبل کمیتې دا یوه نوی علمي لاسته راوړنه نومولې او څرګندوي، چې پابو زمونږ د تکامل د تاریخ په اړه نوی پوهنه وړاندې کړه.
په دې نوې څېړنه کې د جنیتکي تفاوتونو پر راڅرګندولو سربېره په ډاګه کوي، چې ټول ژوندي انسانان له لرغونو انسانانو بېلوي او هغه څه ښیي، چې مونږ انسان کوي او یا له مونږ انسان جوړوي.
د تکاملي انتروپولوژي د جنیتکي څېړنو د څانګې بنسټ ایښودونکی او رییس پابو وموندل، چې جین شاوخوا ۷۰۰۰۰ کاله دمخه د آفریقا له مهاجرته وروسته له ورکو شويو لومړنیو لرغونو انسانانو څخه اوسنیو عاقلو موجوداتو ته انتقال شوی.
پابو په ستاکهولم کې د رسمي مراسمو په ترڅ کې د پاچا کارل ګوستاف له لوري د نوبل دا جایزه ترلاسه کړه. دا جایزه ۱۰ میلیون سویدني کرونر او نږدې یو میلیون دالر ارزښت لري.
دا جایزه د سویدني صنعتګر بډای الفرنوبل له مړنې وروسته د هغه له سپارښتنې سره سم له ۱۹۰۵کال راپدیخوا هر کال د طب، فزیک، کیمیا، ادبیاتو او سولې په برخو کې ګټونکيو پوهانو ته ورکول کیږي. کېږي.
د یادونې ده، چې د پابو پلار سونه برګسترون هم په ۱۹۸۲ ز. کال کې د پروستات غده کشف او د طب د نوبل جایزه یې وګټله.
روغتيا
افغانستان په سنتي طب کې د هند همکارۍ وغوښته
په دې لیدنه کې دواړو خواوو په کابل کې د سنتي طب د اندتون(انسټیټیوټ او څېړنیز مرکز) د جوړولو، د څانګوالو(متخصصینو) د روزنې او د دوه اړخیزو همکاریو لپاره د هوکړهلیکونو د لاسلیک په اړه بحث او خبرې کړې دي.
روغتيا
له پاکستان څخه د کډوالو راستنېدا په افغانستان کې د ګوزڼ د لېږد خطر زیات کړی
د دې راپور پر بنسټ، د روان کال له پیل څخه تر اوسه په افغانستان کې د پولیو ویروس څلور نوي پېښې ثبت شوې دي.
د روغتیا نړیوالې ټولنې د راپور له مخې؛ له پاکستان څخه د افغان کډوالو راستنېدا کولی شي د ګوزڼ یا پولیو ویروس د لېږد خطر زیات او د دې ناروغۍ د کنټرول بهیر ستونزمن کړي.
د دې راپور پر بنسټ، د روان کال له پیل څخه تر اوسه په افغانستان کې د پولیو ویروس څلور نوي پېښې ثبت شوې دي.
د روغتیا نړیوالې ټولنې د راپور له مخې؛ که څه هم په افغانستان کې د ماشومانو د ګوزڼ(فلج ) ناروغۍ پېښې کمې شوې دي؛ خو د کډوالو له راستنېدا سره د ذدې ویروس د لېږد خطر شته او د دې ناروغۍ د خپرېدا مخنیوی یې ستونزمن کړی دی.
د روغتیا نړیوالې ټولنې په راپور کې راغلي: ” په ۲۰۲۵ کال کې ۳۹ مثبتې پېښې د دې ویروس تائید شوي، چې ۹ یې په افغانستان او ۳۰ یې په پاکستان کې دي.
روانه اوونۍ په پاکستان کې د دې ویروس د وحشي بڼې دوه نوې مثبتې چاپېریالي بېلګې ثبت شوي دي.
تر دې دمه ۵۷۹ مثبتې چاپېریالي بېلګې د دې ویروس ثبت شوي، چې ۶۴ یې په افغانستان او ۵۱۵ یې په پاکستان کې دي.”
دې ټولنې ویلي، چې د واکسین د پليکېدا پروګرامونه محدود دي او له همدې کبله د افغانستان په جنوبي او ختیځو سیمو کې ځینې ماشومان واکسین نشي ترلاسه کولی. .
عامې روغتیا وزارت د روغتیا نړیوالې ټولنې د دې راپور په اړه څه ندي ویلي.
دا راپور په داسې حال کې خپور شوی، چې یوازې په افغانستان او پاکستان کې دا ناروغي مخ پر خپرېدا ده.
روغتيا
په هند کې د ټوخي د ککړ شربت له کبله ۱۴ ماشومان مړه شول
د هند پر درملو د څار ادارې د لومړنیو کتنو له مخې؛ په دې شربت کې خطرناک کیمیاوي توکي لکه ډای ایټیلنګلیکول او ایټیلن ګلیکول موندلي، چې علت یې په تېرو وختونو کې هم بېکیفیته درمل ښودل شوی دی.
د مړینو راپور په درې ایالتونو کې ورکړ شوی؛ مادیا پردېش، راجستان او تامل ناډو، چې د قربانیانو لوړه شمېره یې په مادیا پردیش کې شبت شوې ده.
د هند پر درملو د څار ادارې د لومړنیو کتنو له مخې؛ په دې شربت کې خطرناک کیمیاوي توکي لکه ډای ایټیلنګلیکول او ایټیلن ګلیکول موندلي، چې علت یې په تېرو وختونو کې هم بېکیفیته درمل ښودل شوی دی.
چارواکو ویلي: هغه شرکت، چې دا شربت یې جوړ کړی؛ د راپورونو له مخې کولډریف نومیږي، چې د درغلۍ او د درملو او سینګاري توکو له قانون څخه د سرغړونې تور پرې هم لګول شوی دی.
د هند روغتیا وزارت سمدلاسه د شربت پلور او وېش بند کړی او بېلګې یې د ازموینې لپاره مرکزي لابراتوارونو ته لېږلي او دا هڅې هم روانې دي، چې آیا دا ککړ شوي شربتونه نورو سیمو یا بهرنیو هېوادونو ته هم صادر شوي او که نه.
دې پېښې په هند کې د درملو د تولیدي معیارونو په اړه تازه اندېښنې راپورته کړي.
له تېرو درې کلونو راپدېخوا په هند کې جوړ شوي د ټوخي شربتونه هم په ګمبیا، ازبکستان او کامرون کې د ماشومانو له مړینې سره تړاو لري.
روغتیایي څانګوالو(متخصصینو) د درملو په آزموینه کې د څارنې او رڼښت غوښتنه کړې او خبرداری یې ورکړی، چې د کیفیت کمزوری کنټرول په ځانګړي توګه په غریبو سیمو کې ژوند په خطر کې اچوي.
-
تازه خبرونه5 days agoپه افغانستان کې پخوانیو روږدو ته تخنیکي او کارپنځوونکې زدهکړې ورکړ شوي
-
سیمه ییز خبرونه4 days agoپاکستان د غزې د ثبات په پلان کې د ګډون غوښتنې له ننګونې سره مخ کړ
-
تازه خبرونه5 days agoاروپايي ټولنې او نړيوال بانک د افغان کارپنځوونکو لپاره د کاري فرصتونو مرستندويه پروګرام پیل کړ
-
تازه خبرونه3 days agoهند یو ځل بیا د افغانستان له روغتیایي برخې څخه د ملاتړ ډاډ څرګند کړ
-
تازه خبرونه3 days agoپه بدخشان کې د چینایي وګړو د شکمنو وژونکو پر ځاله افغان ځواکونو پرېکنده برید کړی
-
تازه خبرونه5 days agoد افغانستان مالیې وزارت مرستیال د هند پر پانګونې ټینګار وکړ
-
تازه خبرونه4 days agoد افغان کډوالو جبري ستنېدا دې ودرول شي
-
تازه خبرونه4 days agoد افغان ښځو کاري بندیزونو مو بشري مرستې له خطر سره مخ کړي- م.م
