تازه خبرونه
په جنګ ځپلو سیمو کې د ښځو وضعیت مخ په خرابیدو دی- څېړنه
د نړیوالې ژغورنې جرګه ګۍ څېړنه ښیي، چې له تېرو ۲۵ کلونو راپدیخوا ښځو او نجونو د جنسیتي مساواتو له مخې نړیوال پرمختګ ندی کړی.
د څېړنې له مخې؛ پر نړیوالو لاسته راوړنو سربیره، په جنګ ځپلیو سیمو کې ښوونځیو ته تګ، سواد زدکړې، د زیږون سندونو ته لاسرسی او دې ته ورته له نورو برخو هم ښځې او انجونې له خراب حالت سره مخ شوې دي.
دغه څېړنه په ۱۰ هېوادونو؛ افغانستان، کولمبیا، د کانګو جمهوریت، ایتوپیا، عراق، میانمار، نایجیریا، پاکستان، تایلیند، یوګاندا، کډوالې کورنۍ او بې ځایه شويو خلکو کې جنسیتي مساوات تر څېړنې لاندې نیول شوي دي.
د څېړنې موندنې ښیي، چې له ۱۹۹۵ زېږدیز کال راپدیخوا ۴۴ سلنه کډوالي لوړه شوې، چې تر ۲۰۱۹ پورې له ۲۶ میلیون ډېر راجستر شوي دي.
په ۱۰ څېړل شویو هېوادونو کې افغانستان ۲.۷ میلیونه بې ځایه شوي لري، چې د داخلي بې ځایه شویو خلکو په سلو کې ۳۵۰ ډېروالي ښیي.
په ځینو برخو کې، د میرمنو او نجونو لاسته راوړنې خورا هڅونکې وې او له تېرو ۲۵ کلونو راپدیخوا په نړۍ کې د میندو مړینه ۳۸ سلنه راکمه شوې ( په ۲۰۱۷ کال کې په ۱۰۰۰۰ ژوندیو زیږونونو کې ۲۱۱ مړینې) وې.
افغانستان، ایتوپیا او پاکستان د میندو په مړینه کې ۵۰ سلنه کموالی ښیي.
د څېړنې له مخې؛ که څه هم په نړۍ کې لومړنيو او ثانوي ښوونځیو ته تګ ۱۱ سلنه ډېر شوی، د افغانستان په څېر هېوادونه هیڅکله هم له نړیوالو معیارونو سره برابر ندي.
پداسې حال کې، چې د ۱۹۹۵ کال را پدیخوا د نارینه وو پر پرتله د میرمنو د سواد کچه لوړه شوې (په ترتیب سره ۱۸ سلنه د ۸ په پرتله ) میانمار د وخت له تېریدو سره د ښځینه وو دسواد کچه کمه کړې او له پرمختګ سره سره عراق، یوګانډا، نایجیریا، پاکستان، ایتوپیا او افغانستان د نړۍ له احصائیو سره د پرتلنې وړ ندي.
دا په داسې حال کې ده، چې افغانستان د کورني تاوتریخوالي ۴۶، ایتوپیا ۴۰ او د کانګو جمهوریت ۳۷ په سلو کې لوړوالی ښیي.
تازه خبرونه
په سالنګ کې د ټرافیکي پېښې له کبله ۴۹ کسانو ته مرګ او ژوبله اوښتې
د ټولګټو چارو وزارت ویاند محمد اشرف حقشناس وایي: “په دې پېښه کې ۵ مسافر مړه او ۴۴ نور ټپیان شول. د سالنګ د لویې لارې د ساتنې او ساتنې ریاست پرسونل او چارواکي په چټکۍ سره د پېښې ځای ته رسېدلي او ټپیان یې د خنجان کلینیک ته وړي دي.”
تازه خبرونه
په کابل منډيي کې د اورلګېدو د خپرېدا مخه ونیول شوه
د کورنیو چارو وزارت ویاند عبدالمتین قانع زیاته کړې؛ په اورلګېدو کې ۱۰ ګودامونه او ۸ دوکانونه وسوځېدل. د لومړنیو څرګندونو له مخې؛ د پېښې زیان شاوخوا ۷۰۰ زره ډالر اټکل شوی، خو د اور وژنې پولیسو پخپل وخت د نږدې ۱۵۰ میلیون افغانیو پر ارزښت د توکو د سوځېدو مخه ونیوله.
د کورنیو چارو وزارت ويلي، چې نن سهار د اور وژنې او پېښو ته د رسېدنې عمومي ریاست غړيو په کابل منډيي کې د بوټانو له یوه مارکېټ څخه د اور د خپرېدا مخه نیولې ده.
د کورنیو چارو وزارت ویاند عبدالمتین قانع زیاته کړې؛ په اورلګېدو کې ۱۰ ګودامونه او ۸ دوکانونه وسوځېدل. د لومړنیو څرګندونو له مخې؛ د پېښې زیان شاوخوا ۷۰۰ زره ډالر اټکل شوی، خو د اور وژنې پولیسو پخپل وخت د نږدې ۱۵۰ میلیون افغانیو پر ارزښت د توکو د سوځېدو مخه ونیوله.
عبدالمتین قانع وایي: د اورلګېدو لامل د برښنا شارټي وه؛ اور چټک کنټرول شو او د نور زیان مخه ونیول شوه.
ځایی دوکاندارانو ویلي، چې اورلګېدنه د سهار شاوخوا ۴ بجې رامنځته شوې وه.
تازه خبرونه
افغانان باید د یو کس د جرم بیه پرې نکړي – د بوش بنسټ
تېره میاشت په واشنګټن ډي سي کې د ملي ګارډ پر دوه غړو له ډزو وروسته یو افغان وګړی، چې پخوا یې د امریکایي ځواکونو د مرکزي استخباراتو ادارې (سي آی اې) سره کار کاوه او روان کال یې پناهغوښتنه منل شوې؛ تورن کړ او د ټرمپ ادارې د افغانستان په ګډون د ۱۸ نورو هېوادونو د مهاجرتي غوښتنلیکونو ارزول وځنډاول او د سفر له بندیز سره مخ کړل.
د جورج ډبلیو بوش بنسټ د ډونالډ ټرمپ ادارې د کډوالۍ پر نوې پالیسۍ د نیوکې تر څنګ ټینګار کړی، چې افغانان او د نورو هېوادونو وګړي باید د “یو کس د وحشتناک جرم” له کبله د قانوني کډوالۍ له حقونو بې برخې نشي.
تېره میاشت په واشنګټن ډي سي کې د ملي ګارډ پر دوه غړو له ډزو وروسته یو افغان وګړی، چې پخوا یې د امریکایي ځواکونو د مرکزي استخباراتو ادارې (سي آی اې) سره کار کاوه او روان کال یې پناهغوښتنه منل شوې؛ تورن کړ او د ټرمپ ادارې د افغانستان په ګډون د ۱۸ نورو هېوادونو د مهاجرتي غوښتنلیکونو ارزول وځنډاول او د سفر له بندیز سره مخ کړل.
د جورج ډبلیو بوش بنسټ د جمعې پر ورځ په ټولنیزو رسنیو کې ولیکل: “د یو کس کړنو، چې د وحشتناک جرم په ترسره کولو تورن دی تر دې دمه د افغانستان په ګډون د ۱۸ هېوادونو د وګړو د کډوالۍ د غوښتنلیکونو قانوني بهیر ګډوډ کړ. “افغانان په کور او متحده ایالاتو کې د نامعلوم راتلونکي سره مخ دي. مونږ نشو کولی، چې د یو کس د جرم له کبله ټولو افغانانو او د نورو هېوادونو مهاجرینو ته شا واړوو.”
دې بنسټ زیاته کړې: د ټولو هغو افغانانو د پر نښه کولو پر ځای، چې په قانوني توګه په امریکا کې ژوند کوي یا د سفر کولو نیت لري؛ غوره شوي مشران باید وارزوي، چې آیا د دې پېښې مخنیوی کېدی شو او که نه.
د بوش بنسټ دا ټینګار هم کړی؛ امریکا باید د هغو افغانانو ملاتړ وکړي، چې “په تېرو دوه لسیزو کې یې له افغانستان سره پر کار کولو یې د ښه راتلونکي جوړولو لپاره خپل ژوند په خطر کې اچولی “ځکه، نو دا اشخاص “باید د یو کس د جرم بار پر غاړه وانخلي.”
د دې دریځ په ځواب کې مایک ډیوس، چې ټرمپ ته نږدې کس او د حقوقي چارو او قضایي ګومارنو په اړه د هغه لوړ پوړی سلاکار دی؛ د جورج ډبلیو بوش د خبرو په اړه ویلي: پخوانی ولسمشر باید له ښکاره نیوکو ډډه وکړي او ډګر اوسني ولسمشر ته پریږدي.
دغه راز د ټرمپ ادارې د کورني امنیت سلاکار او د سپینې ماڼۍ مرستیال سټیفن میلر د دغو څرګندونو په اړه هم غږ پورته کړی او وایي: “لکه څنګه، چې امریکایان د کریسمس لپاره چمتووالی نیسي؛ د جورج ډبلیو بوش بنسټ د نړۍ له خطرناکو هېوادونو څخه د بې محدوده مهاجرت د بېړنۍ اړتیا په اړه خبرې کوي. په داسې حال کې، چې ځینې دا کډوال ممکن مونږ ته زیان ورسوي.”
دا لفظي شخړه په داسې حال کې راپورته شوې، چې د امریکا د مهاجرت پالیسي یو ځل بیا په دې هېواد کې یوه توده او جنجالي سیاسي مسله ګرځېدلې ده.
-
سیمه ییز خبرونه5 days agoپاکستان د غزې د ثبات په پلان کې د ګډون غوښتنې له ننګونې سره مخ کړ
-
تازه خبرونه4 days agoهند یو ځل بیا د افغانستان له روغتیایي برخې څخه د ملاتړ ډاډ څرګند کړ
-
تازه خبرونه4 days agoپه بدخشان کې د چینایي وګړو د شکمنو وژونکو پر ځاله افغان ځواکونو پرېکنده برید کړی
-
تازه خبرونه5 days agoد افغان کډوالو جبري ستنېدا دې ودرول شي
-
تازه خبرونه5 days agoد افغان ښځو کاري بندیزونو مو بشري مرستې له خطر سره مخ کړي- م.م
-
روغتيا4 days agoافغانستان په سنتي طب کې د هند همکارۍ وغوښته
-
تازه خبرونه5 days agoعلماء دې خلکو ته د اسلامي نظام او ملي ګټو پر ساتلو ټینګار وکړي – ملا برادر
-
تازه خبرونه4 days agoپه کابل کې د قرغزستان د سوداګرۍ خونې له پرانیستې سره سم د اقتصادي همکاریو نوی پړاو پیل شو
