اسلامي امارت په افغانستان کې د ټولګډونه حکومت د جوړولو لپاره د هېوادونو هیلې او غوښتنې بې بنسټه ګڼي او ټینګار کوي، چې د دا ډول غوښتنو راپورته کول به کومه پایله ونلري.

 د اسلامي امارت ویاند ذبیح الله مجاهد زیاته کړې، چې د ټولګډونه حکومت بحث د افغانستان کورنۍ موضوع ده او نور هېوادونه په دې اړه د لسوهنو حق نلري.

 دا په داسې حال کې ده، چې د چین او پاکستان مشرانو اوړمه ورځ په بیجینګ کې له خپلو خبرو  وروسته په یوه ګډه خبرپاڼه کې د افغانستان لپاره د یوه ټولګډونه حکومت د جوړېدو غوښتنه کړې ده.

په افغانستان کې د ټولګډونه حکومت د جوړولو غوښتنه هغه موضوع ده،  چې په تېرو درې کلونو کې څو ځله د سیمې او نړۍ د هېوادونو له‌خوا له اسلامي امارت سره د تعامل د شرط په توګه مطرح شوې ده.

 په دې وروستیو کې د ایران او روسیې چارواکو هم له اسلامي امارت غوښتي، چې دغه ژمنه پوره کړي او په افغانستان کې یو ټولګډونه حکومت رامنځته کړي.

د پاکستان لومړي وزیر شهباز شریف او د چین ولسمشر شي جین‌پینګ د جمعې پر ورځ په بیجینګ کې له لیدنې وروسته په یوه ګډه خبرپاڼه کې په افغانستان کې د یوه ټولګډونه حکومت د جوړېدو غوښتنه وکړه او له اسلامي امارت یې هم وغوښتل چې منځ‌لاری سیاست غوره کړي .

اسلامي امارت اوسنی حکومت په هره برخه کې د ټولو حکومت ګڼي او ټینګار کوي، چې هېوادونه د ټولګډونه تعریف نلري.

د اسلامي امارت ویاند ذبیح الله مجاهد بیا هم  د ټولګډونه حکومت موضوع  د افغانستان کورنۍ  مسله ګڼي او له هېوادونو غواړي، چې د افغانستان په کورنیو چارو کې لاسوهنه ونکړي.

د ټولګډونه حکومت پر رامنځته کولو سربېره له ترهګرو ډلو سره مبارزه او اړیکې پرې کول، د بشری حقونو په تېره بیا د ښځو او توکمي اقلیتونو د حقونو خوندي کول او د افغانستان خاوره د نورو هېوادونو پر ضد نه کارول د رسمیت پېژندنې لپاره د نړیوالې ټولنې اړین شرطونه دي.

اسلامي امارت وايي، چې د نړیوالې ټولنې ټول شرطونه یې پرځای کړي؛ خو نړۍ د رسمیت پېژندنې په اړه بهانې جوړوي.

د افغانستان لپاره د امریکا ځانګړي استازي ټوماس ویسټ د افغانستان په اړه له ازبکستاني چارواکو سره خبرې کړې دي.

ویسټ په ایکس پاڼه کې لیکلي، چې د یکشنبې پر ورځ (د غبرګولي شلمه) یې د ازبکستان د ملي امنیت شورا له مرستیال عبدالعزیز کاملوف او د افغانستان په اړه د دغه هېواد له ځانګړي استازي عصمت الله ارګاشیف سره خبرې کړې دي.

هغه زیاته کړې، چې په دې لیدنه کې یې په افغانستان کې پر ګڼو ګډو ګټو او د پرمختګ پر لارو چارو خبرې وکړې.

د نوموړي د څرګندونو له مخې؛ دا لیدنه په واشنګټن کې د نوموړي پر کوربتوب تر سره شوې ده.

دا په داسې حال کې ده، چې ټاکل شوې د چنګاښ پر لسمه / د جون پر دېرشمه د افغانستان په اړه د ملګرو ملتونو پر کوربتوب په دوحه کې دوه ورځنۍ درېیمه ناسته د هېوادونو د ځانګړيو استازو پر ګډون جوړه شي.

د لوړو زده‌کړو وزارت ویلي، چې د دې وزارت چارسمبالي د روسیې د لوړو زده‌کړو او پوهنې وزیرانو د نړیوال کنفرانس په څنډه کې د تاتارستان د کازان ښار له میشتو افغان زده‌کړیالانو سره وکتل.

د لوړو زده‌کړو وزارت چارسمبالي ندا محمد ندیم د دغې لیدنې پر مهال افغان زده‌کړیالانو ته ډاډ ورکړی؛ د اسلامي امارت رهبر ټولو امارتي ادارو ته دنده سپارلې، چې د خپلو ادارو په خالي بستونو کې د هېواد د تحصیلي بنسټونو فارغان جذب کړي.

همدارنګه د لوړو زده‌کړو چارسمبالي له زده‌کړیالانو وغوښتل، چې په پوره لېوالتيا خپلو زده‌کړو ته پام راواړوي او د خپلو ديني او ملي ارزښتونو د ساتنې ترڅنګ د کوربه هېواد قوانينو، مقرراتو او فرهنګي ارزښتونو ته هم پاملرنه ولري او د خپل هېواد ښه استازیتوب وکړي.

په دې کتنه کې د لوړو زده‌کړو وزارت چارسمبالي ندا محمد ندیم په داسې حال کې، چې د پوهنې وزارت چارسمبالي حبیب الله اغا هم شتون درلود؛ د افغان استادانو او زده‌ګړیالانو لپاره د لوړو زده‌کړو وزارت له لوري رامنځته شویو اسانتیاوو ته په نغوته کې ویلي؛ د افغانستان اسلامي امارت د هېواد د تحصیلي نظام پیاوړتیا او پرمختګ ته ځانګړې پاملرنه کړې او دغه وزارت ته یې کافي بودجه په واک کې ورکړې، چې د هېواد د لوړو زده کړو په تاریخ کې بې سارې ده.

 د روسیې د تاتارستان په کازان کې میشتو زده‌کړیالانو د لوړو زده‌کړو وزارت د چارسمبالي له سفر څخه د خوښۍ څرګندولو تر څنګ هغه ته خپلې یو لړ غوښتنې، وړاندیزونه او ستونزې وړاندې کړې، چې د هغه له لوري د افغان سفارت او د لوړو زده‌کړو وزارت د بهرنیو اړیکو او بورسونو د تنظیم ریاست مسوولینو ته لارښوونه وشوه، چې د دوی د ستونزو د حل لپاره ژر تر ژره چټک اقدامات ترسره کړي.

ویل کیږي، چې د روانې اوونۍ د شنبې پر ورځ د کابینې دې مشرانو د لوړو زده‌کړو او پوهنې وزیرانو په دوه‌یم نړیوال کنفرانس کې د ګډون لپاره د روسیې د تاتارستان هېواد کازان ښار ته سفر کړی، چې په یاد کنفرانس کې به وینا هم وکړي.