د امریکا دفاع وزیر مارک ایسپر ویلي، چې هېواد یې له طالبانو سره پر غوره هوکړې کار کوي.

د امریکا دفاع وزیر مارک ایسپر په پاریس کې له خپل فرانسوي سیال سره په یو ګډ خبري کنفرانس کې څرګنده کړې؛ هېواد یې په داسې حال کې، چې له طالبانو سره د یوې سیاسي هوکړې په لټه کې دی؛ خو واشنګتن به د وروستیو تاوتریخوالو تر سیوري لاندې له دغې ډلې سره  هیڅ ډول هوکړه ونکړي.

د نوموړي د څرګندونو له مخې؛ امریکا پدې اند ده، چې د پرمختګ غوره لار یوه سیاسي هوکړه ده او دا هغه څه دي، چې همدا اوس پرې چټک کار روان دی. دا پدې معنا نده، چې مونږ به هر ډول معامله وکړو؛ مونږ به پر دې ډاډ ترلاسه کړو، چې یوه ښه معامله وکړو، دومره ښه، چې زمونږ د هېوادونو پرمختګ تضمین کړای شي او افغانانو ته د راتلونکې لپاره روښانه لار پرانیزي.

نړیوال شنونکي هم د امریکا او طالبانو ترمنځ د روانو مذاکراتو پر څرنګوالي کلکې نیوکې کوي او وايي؛ د ولسمشر غني په ګډون یو شمېر افغان چارواکي د طالبانو او د امریکا د ځانګړي استازي زلمي خلیلزاد ترمنځ د احتمالي هوکړې له کبله سخت اندېښمن دي.

دوحې ته د آریانا نیوز لیږل شوي خبریال زمریالي اباسین څرګنده کړې، چې یو شمېر نړیوال شنونکي هم دغه هوکړه اندېښمنوونکې بولي او وايي، دا به د امریکا لپاره ستونزې راولاړې کړي. په امریکا کې د سیاسي چارو تحلیلګر پروفیسر توماس جانسن وايي، د افغان حکومت سره له خبرو او اوربند پرته روان مذاکرات اندېښمنوونکي دي او دی یې په اړه سخت بدبین دی.

دی وايي، دا ډول مذاکرات استعمارګران کوي.

په کالیفورنیا کې د بحري ځواکونو پوهنتون استاد پروفیسور توماس جانسن وایي؛ زه فکر کوم  طالبانو د امریکايي ځواکونو له بشپړ خروج پرته نور هرڅه ترلاسه کړي. هغه څه، چې زما لپاره ځوروونکي دي؛ د اوربند نشتوالی دی. امریکا د اوربند غوښتنه ونکړه او زه نه پوهېږم، چې له اوربند پرته دا څنګه د سولې مذاکرات بلل کیدای شي. کله، چې د هوکړه لیک مسوده پامپیو ته واستول شوه؛ هغه یې له لاسلیکولو لاس واخیست.  دا؛ ځکه، چې یو شمېر جمهوري غوښتونکیو سناتورانو پر پامپیو او په ټوله کې د دغو مذاکراتو پر څرنګوالي سخت فشار اچولی دی.

پروفیسر جانسن پر دغو مذاکراتو بې باوره دی او له آریانانیوز سره په خبرو کې وايي، چې زلمی خلیلزاد باید د امریکا او طالبانو ترمنځ د هوکړه لیک جزئیات له افغان حکومت، د امریکا له کانګرس او خلکو سره شریک کړي، چې پوه شو څه روان دي.

نوموړي ویلي؛ زه فکر کوم کانګرس له زلمي خلیلزاد وغوښتل، چې ورشي او د مذاکراتو د بهیر او اړوند مسایلو په اړه راپور ورکړي؛ خو خلیلزاد حتا د دې غوښتنې ځواب هم ونه وایه. دا د ترمپ د ادارې ځانګړتیا ده، چې دوی تل د کانګرس غوښتنې بابېزه ګڼي. 

زلمی خلیلزاد د نهم  پړاو خبرو له بهیره وویل، چې په اصولو کې له طالبانو سره د وروستۍ هوکړې پر مسودې سلا شوې او د مشورو لپاره ناڅاپه کابل ته ولاړ؛ خو د پنجشنبې پر ورځ بېرته ناڅاپه دوحې ته ورسید. په کابل کې یې له طالبانو سره د وروستۍ هوکړې د مسودې د ابهام په اړه د کابل اندېښنې پخپل ځای پرېښودې؛ طالبانو خپل بریدونه چټک کړل او پر ولایتونو او ولسوالیو او لویو لارو د طالبانو او افغان امنیتي ځواکونو جګړه تر بل هر وخت توده شوه.

دغه راز خلیلزاد له طالب استازیو سره د پنجشنبې پر ماښام د وروستۍ هوکړې پر سر او د جمعې د سهار تر دوه نیمو بجو خبرې وکړي او د جمعې پر ورځ یې هم د قطر د بهرنیو چارو وزیر او ملا برادر سره ولیدل.

دا په داسې حال کې ده، چې خبرې بیا هم د بندو دروازو ترشا وې او جزئیات یې له چا سره شریک نشول.