سوداگري
د آمو سیند حوزې د نفتو د استخراج قرارداد له یو چینایي شرکت سره لاسلیک شو
د پنجشنبې پر ورځ ( د مرغومي ۱۵ ) د حکومت د یوه خبري کنفرانس پر مهال د رییس الوزراء د اقتصادي مرستیال ملا عبدالغني برادر آخوند او په کابل کې د چین سفیر وانګ یو په حضور کې د کانونو او پترولیم وزارت او CAPEIC چینایي شرکت ترمنځ لاسلیک شو.
په دې اړه په جوړو شویو مراسمو کې د کانونو او پترولیم وزیرشیخ شهاب الدین دلاور ویلي: نن به د امیر المؤمنین حفظه الله د امر او د رییس الوزراء او د رییس الوزراء د اقتصادي معاونیت له سپارښتنې سره سم له چینایي شرکت سره د تېلو د استخراج قرارداد لاسلیک کړو.
د کانونو او پترولیم وزارت د وزیر د څرګندونو له مخې؛ د تېلو د استخراج او اکتشاف ساحې ټولیز مساحت ۴۵۰۰ کیلومتر مربع دی، چې د سرپل، جوزجان او فاریاب ولایتونو د قشقري، زمردسای، بازارکمی، آق دریا او انګوت سیمې په کې دي.
د معلوماتو پر بنسټ په ۵ اکتشافي سیمو کې د تېلو کچه ۸۷ میلیون بېلره اټکل شوې، چې د نورو ساحو په اکتشاف سره به د قشقري د نفت او ګازو پروژې ورځنی تولید له ۲۰۰ ټنه څخه، ۱۰۰۰ ټنه ته لوړ شي.
د کانونو او پترولېم وزیر زیاته کړې، چې د یاد قرارداد پر بنسټ؛ د تېلو او نفتي توکو پروسس به په افغانستان کې تر سره کېږي او د قرارداد د مفادو له مخې په اول کال کې قراردادي شرکت ۱۵۰ میلیون دالر پانګونه کوي، چې په ۳ کلونو کې به دغه اندازه ۵۴۰ میلیون دالرو ته ورسېږي او د پروژې له پلي کېدو سره به ۳۰۰۰ کسانو ته د کار زمینه هم برابره شي.؛ خو د فني او تخنکی افراد د کمي پر وخت قراردادی شرکت کولی شي خپل فني کسان راولېږدوي.
شهاب الدین دلاور ويلي؛ دا مهال په ۵ اکتشافي سيمو کې ۸۷ ميليون بېرله تېل زېرمه دي او د نورو ساحو له استخراج سره به د قشغري د نفتو او ګازو د پروژې ورځني توليد له ۲۰۰ ټنو څخه ۱۰۰۰ ټنو ته ورسېږي.
نوموړي په ډاګه کړي؛ افغان حکومت په دغه قرارداد کې ۲۰ سلنه پانګونه کړې او ۱۵ سلنه یې د افغانستان حق الامتیاز دی، چې وروـ ورو به د حکومت ونډه ۷۵ سلنې ته ورسېږي.
د یاد قرارداد د لاسلیک په مراسمو کې د ریاست الوزراء اقتصادي مرستیال ملا عبدالغني برادر ویلي: تېر کال په بېلابېلو برخو کې ښه پرمختګونه شوي او د افغانستان د اقتصادي ودې او پر ځان بسیاینې لپاره دوامدارې هڅې روانې دي.
د ریاست الوزراء اقتصادي مرستیال له قراردادي شرکت څخه وغوښتل، چې استخراجي چارې د نړیوالو معیارونو سره سمې پر مخ یوسي او د سیمې خلکو ته عام المنفعه خدمتونه برابر کړي.
دغه راز د کانونو او پترولېم وزارت ته یې لارښوونه وکړه، چې د قرارداد له پلي کېدو څخه هر اړخیزه څارنه وکړي او د کومې ستونزې د رامنځته کېدو په وخت کې موضوع له اقتصادي کمیسیون سره شریکه کړي.
په کابل کې د چین سفیر وانګ یو د قرارداد له لاسلیکه خوښي وښوده او وایي، چې دغه قرارداد د افغانستان د اقتصادي ودې او پر ځان بسیاینې لپاره ډېر مهم دی.
همداراز نوموړي زیاته کړې، چې د یاد قرارداد لاسلیکېدل د دواړو هېوادونو د ښې همکارۍ څرګندویي کوي او له دواړو لوریو یې وغوښتل، چې د همغږۍ له مخې د قرارداد د ګټورتیا لپاره زمینه برابره کړي.
د نوموړي د څرګندونو له مخې، اوسمهال د آمو دريا له تېلو څخه هره ورځ له ١٥٠ څخه تر ٢٠٠ ټنو پورې تېل استخراجېږي، چې له دې وروسته به ۱۰۰۰ ټنو ته ورسیږي.
په دې مراسمو کې د اقتصاد وزارت مرستیال ملا عبدالغني برادر اخند وویل، چې په تېر یوه کال کې د هېواد د اقتصادي ودې او پر ځان بسیاینې په برخه کې مهم کارونه ترسره شوي دي.
هغه زیاته کړې، په دې وروستیو کې د اقتصادي کمیسیون له لوري ګڼې پروژې منظورې شوي او له پلي کېدو سره به یې د هېواد د آبادۍ او عامه هوساینې لپاره اساسي ګامونه پورته شي.
ملا عبدالغني برادر دغه راز د کانونو او پټروليم له وزارت څخه وغوښتل، چې د قرارداد د مادو د تطبيق هر اړخيزه څارنه وکړي او د ستونزې په صورت کې دې ژر تر ژره اقتصادي کميسيون ته مراجعه وکړي.
په کابل کې د چین سفیر وانک یو، چې په دغو مراسمو کې یې حضور درلود، د دغه تړون له لاسلیکولو خوښي څرګنده کړې او وایي: دغه قرارداد د افغانستان د اقتصادي ودې او پر ځان بسیاینې لپاره مهم دی. دا د دواړو هېوادونو ترمنځ د همکارۍ او تعامل ښه بېلګه ده.
وانک یو له قراردادي شرکت څخه وغوښتل، چې د قرارداد د احکامو مطابق ورسپارل شوې دندې په دقت سره ترسره او همدارنګه یې له کانونو او پترولیم وزارت څخه وغوښتل، چې له قراردادي شرکت سره په نږدې همغږي کې د دغه قرارداد د اغېزمن تطبیق لپاره زمینه برابره کړي.
تازه خبرونه
د افغانستان مالیې وزارت مرستیال د هند پر پانګونې ټینګار وکړ
د مالیې وزارت د خبرپاڼې له مخې؛ په دې لیدنه کې عبدالمتین سعید ټینګار کړی، چې د افغانستان اسلامي امارت صنعتکارانو او سوداګرو ته د پام وړ آسانتیاوې برابرې کړي او په دې اړه یې د ملاتړ رامنځته کولو هڅې روانې ساتلې دي.
د مالیې وزارت د ګمرکونو او عوایدو مرستیال عبدالمتین سعید له یو شمېر هندي پانګوالو سره د لیدنې پرمهال په افغانستان کې د پانګونې پر شته فرصتونو خبرې کړې دي.
د مالیې وزارت د خبرپاڼې له مخې؛ په دې لیدنه کې عبدالمتین سعید ټینګار کړی، چې د افغانستان اسلامي امارت صنعتکارانو او سوداګرو ته د پام وړ آسانتیاوې برابرې کړي او په دې اړه یې د ملاتړ رامنځته کولو هڅې روانې ساتلې دي.
نوموړي زیاته کړې، چې د افغانستان او هند اړیکې په ځانګړي توګه د سوداګرۍ او پانګونې په برخو کې د پراختیا په حال کې دي.
دغه راز هندي پانګوالو هم ژمنه کړې، چې په افغانستان کې به د انساني، کرنیزو او حیواني درملو د تولید، کرنې او کانونو د عصري ټکنالوژۍ کارونې او دغو برخو ته د افغان کدرونو د ظرفیت لوړونې لپاره د پروګرامونو پر برابرولو پانګونه وکړي.
ویل کیږي، چې یاده پانګونه کولی شي د کاري فرصتونو په رامنځته کولو، د تخنیکي پوهې په لېږد او د هېواد د اقتصادي ودې په برخه کې اغېزناک رول ولوبوي.
سوداگري
د پاکستان او افغانستان سوداګر میلیارډونه ډالر زیانمن شول
د پاکستان د سوداګرۍ او صنایعو خونې رییس جنید الطاف ویلي؛ د دواړو خواوو سوداګري، چې پخوا محدوده وه اوس د توکو د تګ راتګ د بندېدا له کبله خرابه شوې او د تورخم د لارې له بندېدا راپدېخوا شاوخوا ۴۵ میلیون ډالر اقتصادي زیان ثبت شوی دی.
د پاکستان او افغانستان ترمنځ د لارو د بندېدا له کبله د دواړو لوریو ترمنځ سوداګري سخته زیانمنه شوې؛ شاوخوا ۱۱ زره افغان ټرانزیټ کانټینرونه د کراچۍ په بندر او زرګونه نور خرابېدونکي توکي د غلام خان، سپین بولډک، خرلاچي او تورخم کې بند پاتې دي.
د پاکستان د سوداګرۍ او صنایعو خونې رییس جنید الطاف ویلي؛ د دواړو خواوو سوداګري، چې پخوا محدوده وه اوس د توکو د تګ راتګ د بندېدا له کبله خرابه شوې او د تورخم د لارې له بندېدا راپدېخوا شاوخوا ۴۵ میلیون ډالر اقتصادي زیان ثبت شوی دی.
سوداګرو خبرداری ورکړی؛ خوراکي توکي مخ پر خرابېدا دي، چې دې اقتصادي چلند درانده مالي زیانونه اړولي دي. هغو صادروونکو، چې E سندونه یې ترلاسه کړي وه؛ هم نشي کولی خپل بارونه ولېږدوي او دوه اړخیزه سوداګري چټکه راټیټه شوې ده.
د لارو بندېدا د درملو سوداګري هم د ۲۰۰ میلیون ډالرو له خطر سره مخ کړې ده. د انټي بیوټیکو، انسولینو، واکسینونو او زړه درملو سلګونه توکي په تورخم او چمن کې بند پاتې دي، چې د تودوخې حساس درمل د خرابېدا له خطر سره مخ دي.
د پاکستان د درملو جوړوونکو ټولنې خبرداری ورکړی، چې دا ګډوډي نه یوازې په افغانستان کې پر درمل رسولو اغېزه کوي، بلکې د ازبکستان، تاجکستان، ترکمنستان او قزاقستان لپاره د پاکستان ټرانزیټي لار هم اغېزمنوي، چې د سیمهییز اتصال پروژې په ګډون د پاکستان- ازبکستان- افغانستان اوسپنېپټلۍ له خطر سره مخ کوي.
د سوداګرو استازو له اړوند چارواکو غوښتي، چې ژر تر ژره د توکو تګ راتګ بېرته پیل او سوداګري له سیاسي مسلو څخه بېله کړي، چې دواړو هېوادونو ته نور اقتصادي زیان ونهرسیږي.
سوداگري
د پاکستان د مالټې صادرات له بېساري کمښت سره مخ شول
د پاکستان د مالټې د صادراتو عاید په تېرو څلور کلونو کې له ۲۱۱ میلیون ډالرو (په ۲۰۲۱ مالي کال کې) څخه ۹۲.۵ میلیون ډالرو ته (په ۲۰۲۵مالي کال کې) راکم شوي، چې دا بېسارې کمی اوس د افغانستان د لارې له تړل کېدا سره نور هم زیات شوی دی.
د پاکستان د مالټې صادرات په داسې حال کې پیل شوي، چې د وروستیو کلونو له تر ټولو سخت صادراتي بحران سره مخ شوی دی.
د پاکستان د مالټې د صادراتو عاید په تېرو څلور کلونو کې له ۲۱۱ میلیون ډالرو (په ۲۰۲۱ مالي کال کې) څخه ۹۲.۵ میلیون ډالرو ته (په ۲۰۲۵مالي کال کې) راکم شوي، چې دا بېسارې کمی اوس د افغانستان د لارې له تړل کېدا سره نور هم زیات شوی دی.
د پاکستان او افغانستان ترمنځ لار د ۲۰۲۵ کال د اوکټوبر له نیمایي راپدېخوا تړلې پاتې ده، چې د پاکستان د مالټې صادرات یې پوره اغېزمن کړل. یوازې په ۲۰۲۵مالي کال کې پاکستان ۶۰ سلنه مالټه، چې نږدې ۱۵۳ زره ټنه کېږي؛ افغانستان ته صادر کړي وه. پر افغانستان تکیه اوسمهال د پاکستان د صادراتو کمزورې برخه ګرځېدلې ده.
افغانستان نه یوازې د پاکستان د مالټې تر ټولو لوی پېرودونکی دی، بلکې د دوهیمې او درېیمې درجې د مالټې ښه بازار هم دی، چې د ټيټ کیفیت له کبله په منځني ختیځ کې بازار نلري. له افغانستان سره د لارې د تړل کېدا له کبله اوس لسګونه زره ټنه دا محصولات د پاکستان په زیرمو کې پراته دي او پېرودونکي نلري.
د افغانستان تر څنګ روسیې، قزاقستان او ازبکستان هم د ټرانزیټي دهلېز له لارې د پاکستان مالټه واردوله؛ خو د افغانستان ټرانزیټي دهلیز له تړل کېدا وروسته پاکستان هڅه وکړه، چې صادرات د ایران له لارې ترسره کړي؛ خو نړیوالو بندیزونو دا لار ورته ناشونې کړې ده.
-
تازه خبرونه1 day agoپه افغانستان کې پخوانیو روږدو ته تخنیکي او کارپنځوونکې زدهکړې ورکړ شوي
-
تازه خبرونه4 days agoڅار: د افغانستان په اړه د ایران سیمهییزه ناسته
-
لوبی3 days agoآریانا ټلویزیون د فیفا ۲۰۲۵ غوره فوټبال لوبغاړو د جایزو لسم پړاو مراسم خپروي
-
تازه خبرونه2 days agoاسلامي امارت د تېل او ګاز خپلواکه اداره رامنځته کوي
-
سیمه ییز خبرونه3 days agoپه سوریه کې دوه امریکایي سرتېري او یو ژباړونکی ووژل شول
-
لوبی3 days agoکلکتې ته د مسي د سفر تنظیموونکی ونیول شو
-
تازه خبرونه2 days agoد افغانستان د ټرانزیټي ظرفیتونو پر کارولو د عراقچي ټینګار د ستاینې وړ دی – ذاکر جلالي
-
تازه خبرونه3 days agoامریکا د افغان بلیک هاک چورلکو دوهیمه جوپه پیرو ته وسپارله
