تازه خبرونه
په افغانستان، عراق او پاکستان کې له جګړو لږ تر لږه ۵۰۰ زره کسان وژل شوي – راپور
په هغو ۷۶ هېوادونو کې، چې امریکا له ترهګرۍ سره مبارزه کوي؛ لږ تر لږه د درې هېوادونو (عراق، افغانستان او پاکستان) خلک ډېر وژل شوي دي.
سره له دې، چې له افغانستان څخه د امریکا پر مشرۍ د نړۍ د یو شمېر هېوادونو د ځواکونه له وتلو یو کال پوره کیږي؛ د براون پوهنتون د جګړې پروژې د لګښتونو راپور ښیي، چې څومره وژونکي وه.
دا راپور په ډاګه کوي، چې د سپتمبر له نهمې وروسته د امریکا په مشرۍ په جګړه کې د دغو درې هېوادونو څومره خلک وژل شوي دي.
دغه راپور په افغانستان او پاکستان کې د ۲۰۰۱ له اکتوبر څخه ۲۰۱۸ تر اکتوبر پورې او په عراق کې د ۲۰۰۳ کال له مارچه د ۲۰۲۱ کال تر سپتمبر پورې د مرګ و ژوبلې په اړه معلومات وړاندې کوي.
د ۲۰۰۱ کال په اکتوبر میاشت کې امریکا د القاعدې او طالبانو د ماتولو په موخه پر افغانستان یرغل وکړ او ۲۰ کاله وروسته د ۲۰۲۱ کال د اګست پر ۳۰ نېټه یې د شپې په تورتم کې له افغانستان څخه د خپلو ځواکونو او همکارانو د ایستلو یوه ګډوډي بشپړه کړه او د افغانستان اسلامي امارت بېرته په بشپړ ډول په کابل کې واکمن شو.
د ۲۰۰۳ کال په مارچ میاشت کې امریکا پر عراق برید وکړ او د صدام حسین رژیم یې په دې پلمه ړنګ کړ، چې دغه رژیم د ډله ییزې ویجاړۍ په ځانګړي توګه اټومي وسلې لري.
د امریکا ځواکونو راپور ورکړ، چې امریکا په ۲۰۱۱ کې ووتل او په دې هېواد کې یې د داعش د ودې او د امریکایي سرتېرو د بیا ځای پرځای کولو لپاره لار اواره کړه.
پاکستان لږ څه مبهم دی. د سپتمبر له یوولسمې راپدیخوا امریکا په پاکستان کې د بې پیلوته الوتکې سلګونه بریدونه کړي او دغه هېواد یې د پوځي اډې په توګه کارولی؛ خو اسلام آباد ترهګرو ته پر پټنځایو ورکولو هم تورن شوی دی.
د جګړې په ډګرونو کې د لګښتونو راپور ښیي، چې د مړینې حقیقي شمېر د جګړې په سیمو کې د مړینې د مستندولو د محدودیتونو کچه ټېټه ده.
په راپور کې راغلي: د بېلګې په توګه ښايي لسګونه زره ملکي وګړي له داعش څخه د موصل او نورو ښارونو په بېرته نیولو کې وژل شوي وي؛ خو احتمالاً د هغوی جسدونه موندل شوي ندي.
دوی د دې یادونه هم کوي، چې د مړینې شمېر یوازې مستقیمې مړینې دي، نه نامستقیمې مړینې. لکه خوراکي توکو، اوبو، روغتیایي تاسیساتو، برښنا یا د نورو زیربناوو له لاسه ورکول.
لاندې هغه څه دي، چې دوی موندلي دي:
۶۹۵۱ امریکايي پوځیان وژل شوي دي.
په عراق کې: ۴۵۵۰ کسان وژل شوي دي.
په افغانستان کې: ۲۴۰۱ کسان وژل شوي دي.
په پاکستان کې: ۰ وژل شوي دي.
د جګړې لګښت راپور یادونه کوي، چې د دفاع وزارت ۲۱ ملکي تلفات هم درلودل، چې شپږ یې په افغانستان او ۱۵ یې په عراق کې دي.
د امریکا ۷۹۲۰ قراردادیان وژل شوي دي.
په عراق کې : ۳۷۹۳ کسان وژل شوي.
په افغانستان کې: ۳۹۳۷ کسان وژل شوي.
په پاکستان کې: ۹۰ کسان وژل شوي.
۱۰۹۱۵۴ د ملي اردو او پولیس وژل شوي.
په عراق کې: ۴۱۷۲۶ کسان وژل شوي.
په افغانستان کې: ۵۸۵۹۶ کسان وژل شوي.
په پاکستان کې: ۸۸۳۲ کسان وژل شوي.
د امریکا د متحدینو ۱۴۶۴ سرتېري وژل شوي.
په عراق کې: ۳۲۳ کسان وژل شوي.
په افغانستان کې: ۱۱۴۱ کسان وژل شوي.
په پاکستان کې: ۰ وژل شوي.
۲۴۴۱۲۴ – ۲۶۶۴۲۷ ملکيان وژل شوي.
په عراق کې: ۱۸۲۲۷۲ – ۲۰۴۵۷۵ وژل شوي.
په افغانستان کې: ۳۸۴۸۰ کسان وژل شوي.
پاکستان: ۲۳۳۷۲ کسان وژل شوي.
۱۰۹۳۹۶- ۱۱۴۴۷۱مخالف جنګیالي وژل شوي.
په عراق کې: ۳۴۸۰۶ – ۳۹۸۸۱ کسان وژل شوي.
په افغانستان کې: ۴۲۱۰۰ کسان وژل شوي.
په پاکستان کې: ۳۲۴۹۰ کسان وژل شوي شوي.
۳۶۲ خبریالان او د رسنیو کارکوونکي وژل شوي.
په عراق کې: ۲۴۵ کسان وژل شوي.
په افغانستان کې: ۵۴ خبریالان وژل شوي.
په پاکستان کې: ۶۳ خبریالان وژل شوي.
۵۶۶ د بشردوستانه او نادولتي موسسو کارکونکي وژل شوي.
په عراق کې: ۶۲ د نادولتي بنسټونو کارکوونکي وژل شوي.
په افغانستان کې: ۴۰۹ د نادولتي بنسټونو کارکوونکي وژل شوي.
په پاکستان کې: ۹۵ د نادولتي بنسټونو کارکوونکي وژل شوي.
۴۷۹۹۵۸ ـ ۵۰۷۲۳۶ ټول وژل شوي کسان.
په عراق کې: ۲۶۷۷۹۲- ۲۹۵۱۷۰ کسان وژل شوي.
په افغانستان کې: ۱۴۷۱۲۴ کسان وژل شوي.
په پاکستان کې: ۶۴۹۴۲ کسان وژل شوي.
۵۶۶ بشردوستانه او د نادولتي بنسټونو کارکوونکي وژل شوي.
په عراق کې: ۶۲ کسان وژل شوي.
په افغانستان کې: ۴۰۹ کسان وژل شوي دي.
په پاکستان کې: ۹۵ وژل شوي.
تازه خبرونه
په سالنګ کې د ټرافیکي پېښې له کبله ۴۹ کسانو ته مرګ او ژوبله اوښتې
د ټولګټو چارو وزارت ویاند محمد اشرف حقشناس وایي: “په دې پېښه کې ۵ مسافر مړه او ۴۴ نور ټپیان شول. د سالنګ د لویې لارې د ساتنې او ساتنې ریاست پرسونل او چارواکي په چټکۍ سره د پېښې ځای ته رسېدلي او ټپیان یې د خنجان کلینیک ته وړي دي.”
تازه خبرونه
په کابل منډيي کې د اورلګېدو د خپرېدا مخه ونیول شوه
د کورنیو چارو وزارت ویاند عبدالمتین قانع زیاته کړې؛ په اورلګېدو کې ۱۰ ګودامونه او ۸ دوکانونه وسوځېدل. د لومړنیو څرګندونو له مخې؛ د پېښې زیان شاوخوا ۷۰۰ زره ډالر اټکل شوی، خو د اور وژنې پولیسو پخپل وخت د نږدې ۱۵۰ میلیون افغانیو پر ارزښت د توکو د سوځېدو مخه ونیوله.
د کورنیو چارو وزارت ويلي، چې نن سهار د اور وژنې او پېښو ته د رسېدنې عمومي ریاست غړيو په کابل منډيي کې د بوټانو له یوه مارکېټ څخه د اور د خپرېدا مخه نیولې ده.
د کورنیو چارو وزارت ویاند عبدالمتین قانع زیاته کړې؛ په اورلګېدو کې ۱۰ ګودامونه او ۸ دوکانونه وسوځېدل. د لومړنیو څرګندونو له مخې؛ د پېښې زیان شاوخوا ۷۰۰ زره ډالر اټکل شوی، خو د اور وژنې پولیسو پخپل وخت د نږدې ۱۵۰ میلیون افغانیو پر ارزښت د توکو د سوځېدو مخه ونیوله.
عبدالمتین قانع وایي: د اورلګېدو لامل د برښنا شارټي وه؛ اور چټک کنټرول شو او د نور زیان مخه ونیول شوه.
ځایی دوکاندارانو ویلي، چې اورلګېدنه د سهار شاوخوا ۴ بجې رامنځته شوې وه.
تازه خبرونه
افغانان باید د یو کس د جرم بیه پرې نکړي – د بوش بنسټ
تېره میاشت په واشنګټن ډي سي کې د ملي ګارډ پر دوه غړو له ډزو وروسته یو افغان وګړی، چې پخوا یې د امریکایي ځواکونو د مرکزي استخباراتو ادارې (سي آی اې) سره کار کاوه او روان کال یې پناهغوښتنه منل شوې؛ تورن کړ او د ټرمپ ادارې د افغانستان په ګډون د ۱۸ نورو هېوادونو د مهاجرتي غوښتنلیکونو ارزول وځنډاول او د سفر له بندیز سره مخ کړل.
د جورج ډبلیو بوش بنسټ د ډونالډ ټرمپ ادارې د کډوالۍ پر نوې پالیسۍ د نیوکې تر څنګ ټینګار کړی، چې افغانان او د نورو هېوادونو وګړي باید د “یو کس د وحشتناک جرم” له کبله د قانوني کډوالۍ له حقونو بې برخې نشي.
تېره میاشت په واشنګټن ډي سي کې د ملي ګارډ پر دوه غړو له ډزو وروسته یو افغان وګړی، چې پخوا یې د امریکایي ځواکونو د مرکزي استخباراتو ادارې (سي آی اې) سره کار کاوه او روان کال یې پناهغوښتنه منل شوې؛ تورن کړ او د ټرمپ ادارې د افغانستان په ګډون د ۱۸ نورو هېوادونو د مهاجرتي غوښتنلیکونو ارزول وځنډاول او د سفر له بندیز سره مخ کړل.
د جورج ډبلیو بوش بنسټ د جمعې پر ورځ په ټولنیزو رسنیو کې ولیکل: “د یو کس کړنو، چې د وحشتناک جرم په ترسره کولو تورن دی تر دې دمه د افغانستان په ګډون د ۱۸ هېوادونو د وګړو د کډوالۍ د غوښتنلیکونو قانوني بهیر ګډوډ کړ. “افغانان په کور او متحده ایالاتو کې د نامعلوم راتلونکي سره مخ دي. مونږ نشو کولی، چې د یو کس د جرم له کبله ټولو افغانانو او د نورو هېوادونو مهاجرینو ته شا واړوو.”
دې بنسټ زیاته کړې: د ټولو هغو افغانانو د پر نښه کولو پر ځای، چې په قانوني توګه په امریکا کې ژوند کوي یا د سفر کولو نیت لري؛ غوره شوي مشران باید وارزوي، چې آیا د دې پېښې مخنیوی کېدی شو او که نه.
د بوش بنسټ دا ټینګار هم کړی؛ امریکا باید د هغو افغانانو ملاتړ وکړي، چې “په تېرو دوه لسیزو کې یې له افغانستان سره پر کار کولو یې د ښه راتلونکي جوړولو لپاره خپل ژوند په خطر کې اچولی “ځکه، نو دا اشخاص “باید د یو کس د جرم بار پر غاړه وانخلي.”
د دې دریځ په ځواب کې مایک ډیوس، چې ټرمپ ته نږدې کس او د حقوقي چارو او قضایي ګومارنو په اړه د هغه لوړ پوړی سلاکار دی؛ د جورج ډبلیو بوش د خبرو په اړه ویلي: پخوانی ولسمشر باید له ښکاره نیوکو ډډه وکړي او ډګر اوسني ولسمشر ته پریږدي.
دغه راز د ټرمپ ادارې د کورني امنیت سلاکار او د سپینې ماڼۍ مرستیال سټیفن میلر د دغو څرګندونو په اړه هم غږ پورته کړی او وایي: “لکه څنګه، چې امریکایان د کریسمس لپاره چمتووالی نیسي؛ د جورج ډبلیو بوش بنسټ د نړۍ له خطرناکو هېوادونو څخه د بې محدوده مهاجرت د بېړنۍ اړتیا په اړه خبرې کوي. په داسې حال کې، چې ځینې دا کډوال ممکن مونږ ته زیان ورسوي.”
دا لفظي شخړه په داسې حال کې راپورته شوې، چې د امریکا د مهاجرت پالیسي یو ځل بیا په دې هېواد کې یوه توده او جنجالي سیاسي مسله ګرځېدلې ده.
-
سیمه ییز خبرونه5 days agoپاکستان د غزې د ثبات په پلان کې د ګډون غوښتنې له ننګونې سره مخ کړ
-
تازه خبرونه4 days agoهند یو ځل بیا د افغانستان له روغتیایي برخې څخه د ملاتړ ډاډ څرګند کړ
-
تازه خبرونه4 days agoپه بدخشان کې د چینایي وګړو د شکمنو وژونکو پر ځاله افغان ځواکونو پرېکنده برید کړی
-
تازه خبرونه5 days agoد افغان کډوالو جبري ستنېدا دې ودرول شي
-
تازه خبرونه5 days agoد افغان ښځو کاري بندیزونو مو بشري مرستې له خطر سره مخ کړي- م.م
-
روغتيا4 days agoافغانستان په سنتي طب کې د هند همکارۍ وغوښته
-
تازه خبرونه5 days agoعلماء دې خلکو ته د اسلامي نظام او ملي ګټو پر ساتلو ټینګار وکړي – ملا برادر
-
تازه خبرونه4 days agoپه کابل کې د قرغزستان د سوداګرۍ خونې له پرانیستې سره سم د اقتصادي همکاریو نوی پړاو پیل شو
