سیمه ییز خبرونه
په افغانستان كې له بشري حقونو سرغړونه د اندېښنې وړ ده
د بشري حقونو د څار ټولنې په خپل نوي گزارش كې په ډاگه كړې، چې په افغانستان كې له بشري حقونو ښكاره سرغړونه كيږي او دا ټولنه پرې اندېښمنه شوې ده.
په دغه گزارش كې ويل شوي، چې په افغانستان كې بشري حقونه ډېر زيانمن شوي دي.
دې ټولنې پر افغان دولت نيوكه كړې، چې له بشري حقونو سرغړوونكيو ته يې د سرغړونې اجازه وركړې او په فساد كې اخته كسان يې له بښنې برخمن شوي دي.
د بشري حقونو د څار آسيايي برخې رييس براد آدمس ويلي، چې:
په افغانستان كې بشري حقونه او د هغو خونديتوب د شك لاندې دى. كمزورى حكومت، اداري فساد، د قانون نه پلي كيدل، نيمگړې پاليسۍ او ناوړې گټې اخيستنې افغانستان او د دې هېواد اوسيدونكي له خپلو حقوقو بې برخې كړي دي.
د بشري حقونو د څار نړيواله ټولنه پر سرغړوونكيو د سياسي فشار راوړلو ژمنې ناكامې نومولي او وايي، چې په دې اړه يې هيڅ نه دي كړي.
په دې گزارش كې راغلي، چې د افغانستان قضايي سرچينې هم د دغو سرغړونو عوامل برابر كړي او د ښځو د حقوقو په وړاندې د يو ننگوونكي خنډ په توگه پاتې دي.
د ۲۰۱۲م كال له پسرلي راهيسې څلور سوه ښځې د اخلاقي جرمونو او له كورونو څخه د تېښتې په جرم زندانونو ته اچول شوي دي. په داسې حال كې ، چې كور پريښودنه د افغانستان د قوانينو له مخې جرم هم نه دى. د افغانستان په ډېرو برخو كې عنعنوي حقوقي سيستم فعال دي، چې ډېرۍ ښځې يې قربانيانې دي.
دغه راز د افغانستان د بشري حقونو كميسيون هم وايي، چې:
په تېرو څو كلونو كې له بشري حقوقو سرغړونه ډېره شوې ده.
د بشري حقونو د سيمه ييز دفتر رييس شمس الله احمدزی وايي:
سره له دې ، چې بېلابېلې هڅې كيږي؛ خو بيا هم سرغړونې روانې دي.
دوى تاكيد كوي، چې په هېواد كې له بشري حقونو ډېري سرغړوونكي وسله وال مخالفين دي.
دغه گزارش په داسې حال كې خپورشوى، چې د امريكا د بهرنيو چارو وزيرې ميرمن كلنتن جان كيري ته د خپلې څوكۍ د سپارلو پرمهال د افغانستان ښځې له بشري حقونو بې برخې ونومولې او له زندانيانو سره ناوړه سلوك يې په دې هېواد كې تر نيوكو لاندې راوست.
افغان دولت تر دې دمه په دې اړه څه نه دي ويلي.
سیمه ییز خبرونه
د عمران خان زامن د خپل پلار د روغتیا په اړه اندېښمن دي
د رویټرز د څرګندونو له مخې؛ د محکمې د اونیزو لیدنو له امر سره – سره د خان کورنۍ هغه ته مستقیم یا د تائید وړ لاسرسی نلري.
د پاکستان پخواني لومړي وزیر عمران خان، چې اوسمهال په زندان کې دی؛ زامنو یې د خپل پلار د روغتیا په اړه اندېښنه څرګنده کړې او خبرداری ورکوي، چې هغه د وروستي ځل لپاره درې اوونۍ مخکې ژوندی لیدل شوی دی.
د رویټرز د څرګندونو له مخې؛ د محکمې د اونیزو لیدنو له امر سره – سره د خان کورنۍ هغه ته مستقیم یا د تائید وړ لاسرسی نلري.
د هغه زوی قاسم خان ویلي: “نه پوهیږي، چې پلار مو روغ، ټپي یا ان ژوندی دی؛ دا د رواني ځورونې یوه بڼه ده.”
د خان کورنۍ پرلهپسې د هغه شخصي روغتیا ته د لاسرسي غوښتنه کړې؛ خو د یو کال پر تېرېدو هم دې لاسرسي ته ونهرسېدل او د پاکستان کورنیو چارو وزارت دې غوښتنې ته له څه ویلو ډډه کړې. په داسې حال کې، چې د زندان یوه ناڅرګند چارواکي رویټرز ته ویلي، چې خان په ښه روغتیایي حالت کې دی او د بشپړ امنیت لرونکي زندان ته یې د لېږدولو هیڅ پلان نشته.
۷۳ کلن عمران خان د ۲۰۲۳ له اګست راپدېخوا د هغو تورونو له کبله، چې هغه يې سیاسي او غچ اخیستونکی بولي په زندان کې ساتل شوی دی. هغه لومړی په “توشهخانه” نومې قضیه کې؛ د لومړي وزارت پر مهال د ډالیو د غیرقانوني پلورلو پر تور ونیول شو. بیا د ډیپلوماټیک سند د افشا کولو له کبله پر ۱۰ کلن بند او د فساد په قضیه کې پر ۱۴ کلن بند محکوم شوی دی.
د پاکستان تحریک انصاف (PTI) ګوند وايي، چې دا دوسیې له سیاسي او ټاکنیز بهیر څخه د عمران خان د لرې کولو لپاره ډیزاین شوې دي.
د خان کورنۍ دا هم ویلي، چې د چارواکو لهخوا بشپړه چوتیا او د اړیکو نشتوالي اندېښمن کړي او د خلکو له سترګو څخه د هغه د لرې ساتلو لپاره یې د قصدي هڅو احساس رامنځته کړی دی.
قاسم خان زیاته کړې: “دا انزوا قصدي ده. دوی ترې وېره لري. هغه په پاکستان کې ترټولو ګران مشر دی او دوی پوهیږي، چې نشي کولی هغه پر ډیموکراټیک بڼه مات کړي.”
د خان کورنۍ له کورنیو او نړیوالو بشري حقونو ادارو سره اړیکه نیولې او هغه یې د لاسرسي او د محکمې د حکم سمدستي پلي کولو غوښتنه کړې ده.
قاسم خان ویلي:”دا یوازې یوه سیاسي شخړه نده؛ دا د بشري حقونو ناورین هم دی. باید له ټولو خواوو فشار رامنځته شي. هغه مونږ ته انرژي راکوي؛ اړتیا ده پوه شو، چې هغه خوندي او په امن کې دی.”
سیمه ییز خبرونه
په غزه کې د مړینو شمېر له ۷۰ زره څخه واوښت
چارواکي وايي، چې په نویو بریدونو کې دوه نور کسان وژل شوي او پاتې نور د پخوانیو بریدونو تر کنډوالو لاندې پېژندل پاتې شوي دي.
د غزې روغتیا وزارت ویلي، چې په دې تړانګه کې د اسرائیلي بریدونو له کبله د مړو شمېر له ۷۰ زره څخه زیات شو او د پنجشنبې له ځاني زیان سره یې ټول شمېر ۷۰ زره ۱۰۰ ته پورته شو.
چارواکي وايي، چې په نویو بریدونو کې دوه نور کسان وژل شوي او پاتې نور د پخوانیو بریدونو تر کنډوالو لاندې پېژندل پاتې شوي دي.
اسرائیلو تر اوسه پر رسمي بڼه دې شمېر ته خپل غبرګون ندی ښودلی؛ خو تل یې د غزې د روغتیا وزارتڅرګندونې تر پوښتنې لاندې راوستی دی. که څه هم بدیل ارقام یې وړاندې کړي ندي.
د ۲۰۲۳ کال د اوکټوبر له ۷ نېټې وروسته د اسرائیلو روان بمبارډ پراخه او ځمکني بریدونه هم ورسره مل شوي؛ د غزې لویه برخه ویجاړه شوې او د قربانیانو په اړه د بشپړو معلوماتو راټولولو بهیر یې خورا ستونزمن کړی دی.
د جګړې په لومړیو میاشتو کې د مړو شمېر د روغتون د ثبت شویو څرګندونو له مخې حساب شوي وه؛ خو په وروستیو بریدونو کې زرګونه قضیې ثبت ندي؛ ځکه، چې طبي او عدلي معاینات یې له ثبتېدا پاتې دي.
د اوکټوبر له لسمې راپدېخوا له ماتېدونکي اوربند سره – سره مرستندویه ډلې توانېدلي، چې د نسبي آرامۍ څخه کار واخلي او تر کنډوالو لاندې جسدونه ومومي، چې د مړو شمېر یې په دوامداره توګه لوړ شوی دی.
جګړه له هغې وروسته پیل شوه، چې حماس د اسرائیلو پر سویل برید وکړ ۱۲۰۰ کسان ووژل شول او ۲۵۱ نور یې یرغمل کړل.
د اسرائیلو غچ اخیستونکو بریدونو بې شمېره کورنۍ له منځه یوړې.
معاذ مغاري وايي، چې د کورنۍ ۶۲ غړي یې، چې مور او پلار او څلور وروڼه یې هم پکې دي؛ د بریج پر کمپ د اسرائیلو په بریدونو کې ووژل شول.
د اسرائیلو پوځ د څرګندونو له مخې؛ ملکي وګړي نه پر نښه کیږي؛ خو د عامې روغتیا څانګوال وايي، چې له جګړې مخکې غزې د سیمې د ډېرو هېوادونو پر پرتله د نفوس د شمېرنې او ثبتولو ډېر دقیق سیسټم درلود. ملګري ملتونه هم د غزې د روغتیا وزارت څرګندونې د باور وړ ګڼي.
سیمه ییز خبرونه
په پېښور کې د چاودنې له کبله لږ تر لږه ۷ کسانو ته ځاني زیانونه واوښتل
په پېښور ښار کې د پولیسو قومندان میا سعید رسنیو ته څرګنده کړې، چې د وژل شویو کسانو څخه درې یې د دروازې اړوند ساتونکي وه، چې یوه ځانمرګی بریدګر پرې خپل چاودېدونکي توکي وچول او دوه نور بریدګر د امنیتي ځواکونو لهخوا ووژل شول.
د پولیسو د لومړنیو څرګندونو له مخې؛ د دوشنبې پر ورځ( د لیندۍ درېیمه) په پېښور کې د پاکستان امنیتي ځواکونو پر مرکزي دفتر د خونړي وسلوال او ځانمرګي برید له کبله لږ تر لږه ۳ فډرالي پولیس وژل شوي او څلور نور ټپیان دي.
په پېښور ښار کې د پولیسو قومندان میا سعید رسنیو ته څرګنده کړې، چې د وژل شویو کسانو څخه درې یې د دروازې اړوند ساتونکي وه، چې یوه ځانمرګی بریدګر پرې خپل چاودېدونکي توکي وچول او دوه نور بریدګر د امنیتي ځواکونو لهخوا ووژل شول.
د سیمې اړوند اوسېدونکو په ټولنیزو رسنیو کې له دوه چاودنو راپور ورکړی او څرګندوي، چې دوی د ډزو غږونه هم واورېدل.
پاکستانيو چارواکو تائید کړې، چې چاودنې د دوه ځانمرګو بریدګرو لهخوا ترسره شوې؛ لومړی یو د امنیتي ځواکونو د مرکز پر دروازه برید وکړ او بل یې ودانۍ ته ننوت.
په پېښور کې د امنیتي ځواکونو مرکزي دفتر ته تلونکې لارې تړل شوي او امنیتي ځواکونو سیمه کلابنده کړې او وضعیت یې تر کنټرول لاندې راوستی دی.
ویل کیږي، چې دې برید د سیمې د اوسېدونکو ترمنځ د اندېښنو او وېرې څپې راپورته کړې دي.
-
تازه خبرونه5 days agoپه افغانستان کې د جذام درملنه بیا پیل شوه
-
تازه خبرونه4 days agoاسلامي امارت او پاکستان د اوربند پر غځېدا هوکړه وکړه – رویټرز
-
تازه خبرونه4 days agoپاکستان د ملګرو ملتونو بشري مرستو ته له خپلو دروازو اجازه ورکړه
-
تازه خبرونه4 days agoپه افغانستان کې د امریکا ۲۰ کلن شتون او حکومتي نظام له پیله د ناکامۍ په حال کې ول – سیګار
-
تازه خبرونه5 days agoنږدې ۱.۵ میلیون افغانان معلول ژوند کوي
-
تازه خبرونه19 hours agoاروپا دې تر ۲۰۲۷ پورې د ناتو دفاعي مسوولیت پر غاړه واخلي – امریکا
-
تازه خبرونه4 days agoلکنووال سپینې ماڼۍ ته په نږدې ډزو کې ځان بې ګناه وباله
-
څار4 days agoڅار: له افغانستان څخه د امریکایي ځواکونو د وتلو ارزونه

