نړۍ
په اوکراین کې د سولې لپاره استعفا ته چمتو یم
له نوموړي د یوې خبري ناستې په بهیر کې وپوښتل شول؛ آیا چمتو دی، چې خپله دنده پریږدي که دا د سولې د خوندي کولو پر معنا وي؟
رویټرز څرګنده کړې: د اوکراین ولسمشر ولادمیر زیلینسکي د یکشنبې پر ورځ ویلي، چې که دا په اوکراین کې د سولې معنا ولري؛ نو هغه چمتو دی، چې ګوښه شي او دا تشه د ناټو په پوځي ائتلاف کې د خپل هېواد پر غړیتوب ډکه کړي.
له نوموړي د یوې خبري ناستې په بهیر کې وپوښتل شول؛ آیا چمتو دی، چې خپله دنده پریږدي که دا د سولې د خوندي کولو پر معنا وي؟
له غصې ډک زیلینسکي داسې ځواب ورکړ: “که دا د اوکراین لپاره د سولې معنا ولري او تاسې ورته واقعاً اړتیا ولرئ؛ زه خپله دنده پریږدم او ورته چمتو یم.”
ولسمشر زیلینسکې زیاته کړې: “زه کولی شم دا د ناټو له غړیتوب سره تبادله کړم. که دا شرط وي، سمدلاسه.”
د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ په خپلو خبرو کې زیلینسکي “دیکتاتور” یاد کړ او په اوکراین کې یې د ټاکنو پر ترسره کولو هغه تر فشار لاندې نیولی دی.
د اوکراین قانون د پوځي حکومت په بهیر کې د ټاکنو ترسره کول منع کوي؛ زیلینسکي دا حکومت پر اوکراین د ۲۰۲۲ کال په فبروري کې د روسیې د یرغل پر ورځ اعلان کړ.
ټرمپ دا هم دروغ وګڼل، چې زیلینسکي څلور سلنه محبوبیت لري.
زیلینسکي د یکشنبې پر ورځ د روسیې ولسمشر ولادمیر پوتین ته په نغوته (اشاره) کې وویل: “زه به د څو لسیزو لپاره په واک کې نهیم؛ خو مونږ به پوتین ته اجازه ورنکړو، چې د اوکراین په خاوره کې واک او ځواک ولري.”
په روانه اوونۍ کې خپره شوې یوه نظرپوښتنه ښیي، چې د زیلینسکي د تائید درجه ۶۳ سلنه ده او هغه د یکشنبې پر ورځ د ټرمپ د ادعاوو په اړه د بحث پر مهال دې ته نغوته وکړه او د هغه ناسمې څرګندونې یې “خطرناکه” یادې کړې.
زیلینسکي ویلي: “زه باور لرم، چې دا تېروتنه نده، بلکې ناسم معلومات دي، چې اغېز لري.”
د ټرمپ لخوا د زیلینسکي په اړه نیوکه په داسې حال کې رامنځته شوې، چې د دواړو مشرانو ترمنځ اړیکې په وروستیو اوونیو کې خرابې شوې دي.
زیلینسکي د بشپړې جګړې په بهیر کې د ټاکنو له ترسره کولو سره مخالف دی. له دې دریځه د هغه کورني سیاسي مخالفان هم ملاتړ کوي.
د اوکراین ولسمشر دا هم ویلي، چې هغه غواړي ټرمپ د اوکراین لپاره د یوه ملګري په توګه او د کیف او مسکو ترمنځ د یوه ساده منځګړي په توګه وګوري.
ټرمپ ویلي؛ اوکراین باید د هغو مرستو په بدل کې، چې کیف د جو بایډن له پخوانۍ ادارې ترلاسه کړي؛ امریکا ته ۵۰۰ میلیارډ ډالر اړین اومه کاني توکي ورکړي.
د رویټرز د څرګندونو له مخې؛ زیلینسکي تېره اوونۍ د امریکا د هغه هراړخیز وړاندیز له لاسلیک کولو څخه ډډه وکړه، چې له مخې به یې واشنګټن د اوکراین د اړینو منرالونو په ګډون۵۰ سلنه ګریفایټ، یورانیم، ټایټانیوم او لیتیم ترلاسه کړي.
هغه ویلي، چې غواړي یوه معامله وکړي؛ خو په بدل کې باید د اوکراین لپاره امنیتي تضمینونه چمتو کړي.
هغه د جمعې پر ورځ ویلي، چې د امریکا او اوکراین کاري ډلې پر یوه تړون کار کوي؛ ټرمپ ویلي، چې تمه ده، چې دا تړون به ډېر ژر لاسلیک شي.
د یکشنبې پر ورځ زیلینسکي په یوه خبري کنفرانس کې ویلي؛ هغه دا نظر ردوي، چې اوکراین د امریکا ۵۰۰ میلیارډ ډالر پوروړی دی.
زیاینسکي ویلي:”داسې هیڅ بڼه نشي رامنځته کېدی، چې مونږ له پخوانیو مرستو پوروړي کړي.”
زیلینسکي د روانې اوونۍ په پیل کې ویلي، چې واشنګټن له روسیې سره د خپلې نږدې درې کلنې جګړې په بهیر کې اوکراین ته ۶۷ میلیارډ ډالر وسلې او ۳۱.۵ ميلیارډ ډالر د ملاتړ لپاره له بودجې ورکړي دي.
زیلینسکي د کانونو د قرارداد په اړه څرګنده کړې: “زه به هغه څه لاسلیک نهکړم، چې د اوکراین ۱۰ نسلونه به یې پوروړي پاتې وي.”
د اوکراین د اقتصاد وزیرې یولیا سویرینکو د یکشنبې پر ورځ ویلي، چې د روسیې لخوا نیول شوی اوکراین ۱۸ سلنه شاوخوا ۳۵۰ میلیارډ ډالرو پر ارزښت اړین اومه توکي لري.
هغې زیاته کړې، چې اوکراین د لسیزو زړو معلوماتو تازه کولو لپاره د ځمکپوهنې د نورو څېړنو د ترسره کولو په حال کې دی.
د اوکراین د ولسمشرۍ د دفتر مشر اندري یرماک د یکشنبې پر ورځ ویلي، چې هغه د اوکراین د کانونو د پراختیا لپاره د یوې هوکړې په اړه له لوړ پوړو امریکایي چارواکو سره نوې رغنده خبرې اترې کړې دي.
یرماک په ټیلیګرام کې لیکلي: “مونږ له خپل کار سره مخ پر وړاندې ځو. دا یو رغنده بحث و”.
نړۍ
په کالیفورنیا کې ۱۴ کسانو ته مرګ او ژوبله اوښتې
دا پېښه د شنبې پر ورځ له ماسپښین وروسته ۶ بجې د لوسیل سړک په ۱۹۰۰ بلاک کې رامنځته شوې ده.
امریکایي رسنیو راپور ورکړی، چې د کالیفورنیا ایالت د سټاکټون ښار د آیسکریم په یوه پلورنځي کې پر ډزو ۴ کسان وژل شوي او ۱۰ نور ټپیان دي.
دا پېښه د شنبې پر ورځ له ماسپښین وروسته ۶ بجې د لوسیل سړک په ۱۹۰۰ بلاک کې رامنځته شوې ده.
چارواکو ويلي؛ د پېښې لومړنۍ څېړنې ښيي: شونې ده، چې دا ډزې هدفي وي او پولیس د ټولو ممکنه انګېزو په لټه کې دي. د پېښې بشپړ جزئیات اوس هم تر څېړنې لاندې دي.
د ښاروال مرستیالې جیسن لی ویلي: “د آیس کریم پلورنځي باید داسې ځای نه وای، چې کورنۍ په کې ګواښ احساس کړي.”
د کالیفورنیا د بېړنیو خدماتو دفتر څرګنده کړې، چې دوی له سیمهییزو ځواکونو سره پر ګډه وضعیت څاري.
چارواکو له خلکو غوښتي، چې که دوی د پېښې په اړه کوم معلومات ولري؛ نو له چارواکو سره دې اړیکه ونیسي، چې دوی وکولی شي په دې اړه خپلې څېړنې روانې وساتي.
تازه خبرونه
له هند څخه بېل شوی سندهـ به بېرته له هند سره یوځای شي – د هند دفاع وزیر
دا څرګندونې په داسې حال کې راپورته کیږي، چې د هند او پاکستان ترمنځ تاوتریخوالي مخ پر زیاتېدودی. د هند دفاع وزیر راج ناتھ سینګهـ ویلي، چې د پاکستان او هندوستان پولې ثابتې ندي او د سندهـ ایالت په ۱۹۴۷ کال کې له هند څخه بېل شو او پاکستان ته ورکړ شو؛ ممکن له هند سره بېرته یوځای شي.
د هند دفاع وزیر ويلي: د هند او پاکستان پولې ثابتې ندي او سندهـ، چې په ۱۹۴۷ کال کې له هند څخه بېل او پاکستان ته وسپارل شو؛ شونې ده، چې بېرته له هند سره یوځای شي.
دا څرګندونې په داسې حال کې راپورته کیږي، چې د هند او پاکستان ترمنځ تاوتریخوالي مخ پر زیاتېدودی. د هند دفاع وزیر راج ناتھ سینګهـ ویلي، چې د پاکستان او هندوستان پولې ثابتې ندي او د سندهـ ایالت په ۱۹۴۷ کال کې له هند څخه بېل شو او پاکستان ته ورکړ شو؛ ممکن له هند سره بېرته یوځای شي.
هغه په نوي ډیلي کې د سندهیانو ټولنې په غونډه کې زیاته کړې؛ د تاریخ، کلتور او تمدن له پلوه هند او سندهـ ژورې او اوږدې اړیکې لري.
د هند دفاع وزیر ټینګار کړی، چې سندهیانو هیڅکله له هند څخه د دې سیمې بېلېدا نده منلې.
راجناتهـ سینګهـ وایي: “نن که څه هم سندهـ له هند څخه بېل دی؛ خو په معنا کې به تل د هند برخه وي. که زه د سیمې په اړه وغږیږم؛ نو پولې بدلیدلی شي او په راتلونکي کې به سندهـ بیا له هند سره یوځای شي. د هند خلکو تل د سندهـ د خلکو ستونزې حل کړي او تل یې ملاتړ کړی او د هغوی تر څنګ ولاړ پاتې دي. هند د سندهـ د خلکو د حقونو او هوساینې لپاره ولاړ دی او که اړتیا وي په راتلونکي کې به هم ولاړ وي.”
دغه راز د پاکستان بهرنیو چارو وزارت په یوه خبرپاڼه کې د هند څرګندونې خیالي او غیر مسوولانه وبللې او له نوي ډیلي یې وغوښتل؛ د ګواښلو له داسې ادبیاتو دې ډډه وکړي، چې سیمهییزې سولې ته زیان رسوي.
د پاکستان بهرنیو چارو وزارت د خبرپاڼې په یوه برخه کې راغلي: “مونږ له راج ناتھ سینګهـ او نورو هندي مشرانو څخه غوښتنه کوو، چې له هغو پاروونکو خبرو ډډه وکړي، چې سیمهییزې سولې او ثبات ته ګواښ پېښوي. دا به د هند حکومت لپاره خورا ګټوره وي، چې د خپلو وګړو په ځانګړي توګه د زیان منونکو اقلیتونو پر امنیت ډاډمنولو راوڅرخیږي. پاکستان د عدالت، مساوات او نړیوالو قانوني نورمونو پر بنسټ له هند سره د ټولو شخړو سولهییز حل ته ژمن دی؛ خو د خپل امنیت، ملي خپلواکۍ او حاکمیت د ساتنې لپاره هم هوډمن دی.”
کارپوهان په دې باور دي، چې پاکستان له هند او افغانستان سره پر کړکېچونو سربېره له داخلي بې ثباتۍ سره هم مخ دی او د اسلامآباد د واکمنانو لپاره به له اوسني وضعیت څخه وتل ډېر ستونزمن وي.
دوی په دې باور دي، چې د هند او پاکستان ترمنځ نوې شخړه کولی شي د سیمې پر وضعیت ښه اغېز ونلري. په ځانګړي توګه؛ د هند دفاع وزیر پر څرګندونو سربېره، چې د پاکستان او هند پوله ثابته نده؛ افغانستان هم د ډیورنډ فرضي کرښه د رسمي پولې په توګه نده منلې او ټولو هغو حکومتونو، چې په دې هېواد کې جوړ شوي؛ تل له پاکستان سره په کړکېچ کې ښکېل ول او دي.
نړۍ
ټرمپ د خاشقجي په اړه د امریکا استخباراتي ارزونه رد کړل
د واشنګټن پوسټ د لیکوال او په امریکا کې میشت د سعودي پر مشرتابه نیوکهکوونکي خاشقجي د وژنې په اړه شخړه یو ځل بیا د سپینې ماڼۍ په بیضوي دفتر کې د کمرې مخې ته راپورته شوه او د پادشاهۍ بالفعل واکمن له اووه کلن ځنډ وروسته سپینې ماڼۍ ته لومړنی سفر ترسره کړ، چې د اړوند ارزونې له کبله یې نړیوال انځور بیا ورغول شي.
د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ د سېشنبې پر ورځ د سعودي له ولیعهد محمد بن سلمان سره د لیدنې پر مهال ویلي، چې محمد بن سلمان په ۲۰۱۸ کال د خبریال جمال خاشقجي د وژنې په اړه هیڅ نه پوهیده؛ د سعودي له ولیعهد څخه یې دفاع وکړه او د هغه په اړه یې د امریکا استخباراتي ارزونه رد کړه.
د واشنګټن پوسټ د لیکوال او په امریکا کې میشت د سعودي پر مشرتابه نیوکهکوونکي خاشقجي د وژنې په اړه شخړه یو ځل بیا د سپینې ماڼۍ په بیضوي دفتر کې د کمرې مخې ته راپورته شوه او د پادشاهۍ بالفعل واکمن له اووه کلن ځنډ وروسته سپینې ماڼۍ ته لومړنی سفر ترسره کړ، چې د اړوند ارزونې له کبله یې نړیوال انځور بیا ورغول شي.
ټرمپ بیا سعودي عربستان د یو لوی غیرناټو متحد په توګه اعلان کړ او دواړو خواوو د وسلو له پلور، ملکي اټومي همکارۍ، مصنوعي ځیرکتیا او مهمو منرالونو په اړه له هوکړو خبر ورکړ.
محمد بن سلمان د خاشقجي د وژنې په اړه د خواشینۍ څرګندولو پرمهال ټینګار وکړ، چې د سعودي حکومت د دې موضوع د څېړنې لپاره ټول اړین ګامونه پورته کړي او داخلي سیسټمونه ښه شوي، چې د داسې پیښو د بیا تکرار مخه ونیول شي.
دغه راز د سعودي ولیعهد ژمنه وکړه، چې په امریکا کې د خپل هېواد پانګونه له ۶۰۰ میلیارډ ډالرو څخه یو ټریلیون ډالرو ته لوړه کړي.
دواړو خواوو د اف – ۳۵جنګي جټ الوتکو او امریکایي ټانکونو د پېرودلو هوکړه هم وکړه، چې کولی شي په سیمه کې نظامي توازن تر اغېز لاندې راولي.
دا غونډه او هوکړې د واشنګټن او ریاض ترمنځ په اړیکو کې یو اړین بدلون ګڼل کیږي او د نړۍ د تېلو له ترټولو لوی صادرونکي سره د اړیکو د پیاوړتیا لپاره د ټرمپ لومړیتوب پر ګوته کوي.
د امریکا استخباراتي ادارې هغه مهال دې پایلې ته رسېدلې وې، چې بن سلمان د استانبول د سعودي په قونسلګرۍ کې د خاشقجي نیول یا وژنه منلې ده؛ خو ولیعهد د دغو عملیاتو سپارښتنه رد کړې وه؛ خو د پادشاهۍ د بالفعل واکمن په توګه یې مسوولیت منلی و.
د یادونې ده، چې ډونالډ ټرمپ په سپینه ماڼۍ کې د سعودي عربستان د وليعهد محمد بن سلمان د ځانګړي هرکلي لپاره د امریکایي جټ الوتکو د الوتنې ننداره وړاندې کړه، چې د رسنیو پراخه پاملرنه یې ځانته راواړوله.
-
سوداگري5 days agoتمه ده نن د تورخم لار پرانیستل شي
-
تازه خبرونه5 days agoد قطر پر غوښتنه مو پر افغانستان پوځي عملیات وځنډول
-
تازه خبرونه5 days agoد پاکستان د آیایسآی هڅې ناکامې دي
-
سیمه ییز خبرونه3 days agoد عمران خان زامن د خپل پلار د روغتیا په اړه اندېښمن دي
-
تازه خبرونه4 days agoبریټانوي ځواکونو په افغانستان کې جرمونه کړي
-
لوبی5 days agoد افغانستان او هند ځوانو کرکټ لوبډلو په بنګلور کې د درې اړخیزه سیالیو اتلولي وګټله
-
تازه خبرونه2 days agoپه افغانستان کې د جذام درملنه بیا پیل شوه
-
تازه خبرونه4 days agoسعودي له افغان کروندګرو سره ۱ میلیون ډالر مرسته وکړه
