تازه خبرونه
په دوحه کې د خپلمنځي خبرو جرګه ګیو خپلې غوښتنې وړاندې کړې
د قطر په دوحه کې د سولې خبرو پر اجندا د خبرو اترو پر پېنځمه ورځ طالبانو ۲۲ او حکومتي پلاوي ۲۸ وړاندیزونه چمتو کړي دي.
یوې سرچینېو چې ندي غوښتي نوم یې یاد شي په ډاګه کړې؛ د حکومتي پلاوي په اته ویشت وړاندیزونو کې اوربند، د جمهوري نظام، درې رنګه بیرغ او د تېرو ۲۰ کلونو د لاسته راوړنو ساتنه اړین دي. د طالب پلاوي په دوه ویشت وړاندیزونو کې منځمهاله اداره، اسلامي نظام، د ښځو حقونه او د بیان آزادي په اسلامي چوکات کې اړینې برخې دي.
د جمهوریت غوښتونکیو یو شمېر وړاندیزونه دا دي: د سراسري اوربند منل، د افغانستان د اسلامي جمهوري نظام خوندیتوب، د اوسني درې رنګه بیرغ ساتنه، د ۲۰ وروستیو کلونو د لاسته راوړنو منل، په دولس څپرکو او ۱۶۲ مادو کې د اساسي قانون ساتنه، د امنیتي او فاعي بنسټونو ساتنه، د ټولو هغو تړونونو او میثاقونو منل، چې افغان دولت د نړۍ له بېلابېلو هېوادونو سره کړي، د دولت د اډانې په بېلابېلو پوستونو کې د طالبانو ګمارنه؛ په دې شرط، چې د طالبانو د مشرتابه لخوا معرفي شوي وي، د منل شویو کورنیو او نړیوالو ارزښتونو له مخې د ښځو، ماشومانو، معلولینو د شهیدانو د ورثه وو د حقونو منل او ساتنه.
د امارت غوښتونکیو ځینې وړاندیزونه: له تور نوملړه د ټولو طالب مشرانو د نومونو وتل، له دې وروسته د دیموکراتیک او جمهوریت په څېر کلمو او جملو نه منل، یوازې دې راتلوونکی حکومت د اسلامي حکومت په نوم یاد شي، ټولې ښوونیزې( تعلیمي) او روزنیزې(تربیتي) ادارې د اسلامي پوهنې په چوکات کې هڅې کولی شي، د اسلامي حکومت په چوکات کې د امر بالمعروف او نهی عن المنکر نومې ادارې جوړېدل، د انتقالي حکومت جوړېدل له ۱۲ څخه تر اتلس میاشتو پورې البته د دواړو لوریو د هوکړې له مخې، د طالبانو تر ولکې لاندې ساحوساتنه او د طالبانو لخوا هم د سیمه ییز حکومت د ادارې منل هم عملي شي، د طالبانو د وسلو ټولول هغه مهال امکان لري، چې نوی حکومت او نظام جوړ شوی وي، د طالبانو د تحریک پر رسمیت پېژندل تر هغې، چې هوکړه وشي، جنګي مجرمین او د بشرحقونو سرغړونکي کلمات دې منع شي، چې موخه یې د طالبانو د تحریک غړي وي او د طالبانو په نوم د دا ډول کلماتو ګارول دې جرم وګڼل شي، ټولیزې هوکړې ته له رسېدو وروسته په لومړي ګام کې څه نا څه سل زره طالبان او ملاتړي یې باید وسلوالو ځواکونو کې جذب شي، مدني ټولنې، بشري حقونه، د ښځو حقونه، رسنۍ او د بیان آزادي یوازې د اسلامي منل شویو ارزښتونو په چوکات کې فعالیت ته دوام ورکولی شي، د عالمانو د شورا په نوم د بنسټ جوړېدل، چې ټولو دولتي او نادولتي پرېکړو کې یې پرېکړې وروستۍ وګڼل شي.
د خبرو لپاره دا موارد، چې هر لوري ته ډېر اړین دي؛ ښکاري، چې د خبرو اترو لړۍ به سخته کړي.
دا په داسې کې ده، چې طالبان د پاتې بندیانو نه خلاصون د سولې بهیر پر وړاندې خنډ بولي. وبه کتل شي، چې د سولې خبرې کله یوې غوڅې پایلې ته رسیږي.
تازه خبرونه
تېر ۲۰۲۳ کال د افغانستان د خلکو لپاره د سترو ننګونو کال و -راپور
په ۲۰۲۴ کال کې به د افغانستان شاوخوا ۱۵ اعشاریه ۸ میلیون خلک د خوړو د خوندیتوب له بحران او بېړنۍ کچې سره مخ شي.
په افغانستان کې د ملګرو ملتونو ټولنې د ۲۰۲۳ کال د پایلو په کلني راپور کې ویلي، چې په افغانستان کې میلیونونه وګړي له لوږې او خوارځواکۍ سره مخ دي، چې ډېري یې خپلې لومړنۍ اړتیاوې پوره کولی نشي.
ملګرو ملتونو څرګنده کړې، چې بشري ناورین په ۲۰۲۳ کال کې هم دوام درلود او دغه هېواد یوه لسیزه شاه تګ کړی او دا مهال د افغانستان نیمايي وګړي په بې وزلۍ کې ژوند کوي.
د اقتصاد وزارت مسلکي مرستیال عبداللطیف نظري له افغانانو سره د بشري مرستو پر اړتیا ټینګار کوي او زیاتوي، چې دغه وزارت په هېواد کې د فقر او لوږې د ختمولو لپاره مناسب پلانونه لري.
ملګرو ملتونو په راپور کې راغلي، چې له ۲۰۲۱ کال راپدیخوا د اقتصادي تولیداتو کچه یو پر څلورمه راټیټه شوې او د نړیوال بانک د راپور له مخې دا مهال د افغانستان نیمايي نفوس په بېوزلۍ کې ژوند کوي.
دا په داسې حال کې ده، چې ملګرو ملتونو اندېښنه ښودلې او څرګندوي؛ دوی له افغانستان سره د مرستو د دوام لپاره د بودجې له کمښت سره مخ دي.
تازه خبرونه
ملګرو ملتونو تېر کال په افغانستان کې د اوبو ۴۷۰ کیلومټره کانالونه جوړ کړل
د خوړو نړيوال پروګرام ویلي، چې تېر کال يې په افغانستان کې د سيمهييزو ټولنو پر همکارۍ د شاوخوا ٤٧٠ کيلومټرو پر اوږدوالي د اوبو کانالونه جوړ کړي دي.
د دې پروګرام د افغانستان برخې د چارشنبې پر ورځ (د وري نههویشتمه ) په ایکس پاڼه کې لیکلي؛ په افغانستان کې کروندګر اوبو ته له لاسرسي پرته خپل ژوند روان ساتلی نشي.
دغه راز څرګنده شوې؛ د اوبو کانالونو له کروندګرو سره مرسته کړې، چې خپلو کورنیو ته خواړه برابر کړي او خپل اضافي تولیدات او محصولات وپلوري.
د خصوصي سکتورغړي هم وايي؛ د خوړو نړیوال پروګرام لهخوا په هېواد کې د اوبو د مدیریت لپاره د کانالونو له جوړولو هرکلی کوي او څرګندوي، چې د هېواد د اوبو مدیریت کولی شي افغانستان له فقر او اقتصادي بحران څخه وژغوري.
دا په داسې حال کې ده، چې له څو کلونو وچکالۍ وروسته؛ وروستیو اورښتونو د افغانستان کروندګر هیله من کړي، چې راتلونکی کال به ښه حاصلات ولري.
تازه خبرونه
په بیجینګ کې د چین او افغانستان درېیمه اقتصادي ناسته تر سره شوه
په بیجينګ کې د افغانستان اسلامي امارت او د چين ولسي جمهوريت د بهرنيو چارو وزارتونو د اړوند سياسي څانګو پر مشرۍ د بشري مرستو او اقتصادي بيارغونې پر ميکانيزمونو درېيمه ناسته ترسره شوه.
د افغانستان بهرنیو چارو وزارت ویاند عبدالقهار بلخي په ایکس پاڼه کې لیکلي، چې په دې ناسته کې د افغانستان د بهرنيو چارو وزارت پر استازیو سربېره د صنعت او سوداګرۍ، کانونو او پټروليم، د کډوالو او بېرته راستنېدونکیو چارو او د طبيعي پېښو پر وړاندې د امارت وزارت استازو ګډون کړی و.
دغه راز په دې ناسته کې د چين د سوداګرۍ، طبيعي سرچينو، د چين نړيوالې پراختيايي ادارې او نړيوالې همکارۍ ادارو استازو هم برخه اخیستې وه.
د بهرنیو چارو وزارت د څرګندونو له مخې؛ په دې ناسته کې له تېرو دوه نيمو کلونو راپدیخوا د طبيعي پېښو، جبري راستانه شویو کډوالو او روغتيا په برخه کې د مرستو پر میکانیزمونو بیا کتنه وشوه.
افغان پلاوي د چين د مرستو د ګټورتوب لپاره خپل وړانديزونه او سلا مشورې چينايي اړوند لوري ته وړاندې کړل.
چينايي لوري ژمنه کړې، چې له افغانستان سره به د چين بشري مرستې د افغان لوري د اړتياوو او لومړيتوبونو له پام کې نيولو سره تنظيم کړي. دغه راز به له افغانستان سره د جبري راستانه شویو کډوالو د مېشتېدو په برخه کې د چين د سل میلیون يوانو په مرستو کې د افغان لوري وړانديزونه هم په پام کې ونيول شي.
د چين سره صليب ټولنې ژمنه کړې، چې په چين کې به د افغان ماشومانو د زړه ناروغيو د درملنې د بيا پيل زمينه هم برابره کړي.
د عبدالقهار بلخي د څرګندونو له مخې؛ د افغانستان د اقتصادي بيارغونې ميکانيزم په چوکاټ کې د دواړو هېوادونو ترمنځ د سوداګرۍ پر زياتوالي په ځانګړي توګه چين ته د زیاتو افغان توکو د صادرولو د زمينې برابرولو، وړتیا لوړونې او په افغانستان کې د کانونو او معاصرې سوداګرۍ په برخه کې د چين د پانګونې د فرصتونو په اړه هر اړخیزې خبرې وشوې.
دواړو لوريو چين ته د افغانستان د جلغوزو له صادراتو وروسته د انارو د صادراتو زمينې د برابرولو د هرکلی ترڅنګ په افغانستان کې د نفتو د استخراج کچې لوړولو او د لوګر مس عینک کان د استخراج د پيلولو په برخه کې د وروستيو پرمختګونو په اړه خبرې وکړې او ټينګار وشو، چې د چارو د چټکتيا پر طرحو به غور وشي.
افغان لوري د چين پر ملاتړ د افغانستان د حکومت په ګڼو وزارتونو او ادارو کې د ملکي مامورينو د وړتیا لوړونې لپاره له روزنيزو پروګرامونو او افغانانو ته د سکالرشپونو د لړۍ له پراخولو هرکلی وکړ.
ویل کیږي، چې په دې ناسته کې د واخان اقتصادي دهلیز د اهميت او احتمالي ګټو او د دې کوريډور د پرانيستو پر امکاناتو هم بحثونه شوي دي.
-
لوبی4 days ago
د افغانستان اتلانو ليګ د درېيم پړاو سیالیو پچهاچونه پای ته ورسېده
-
ساینس او ټیکنالوژي3 days ago
اپل شرکت د نړۍ د تر ټولو د لوی ګرځند پلورونکي دریځ له لاسه ورکړ
-
سیمه ییز خبرونه5 days ago
پر ایران به د اسرائیلو برید له سخت ځواب سره مخ شي
-
تازه خبرونه4 days ago
د کابل په هوايي ډګر کې د ۲۰۲۱ ز. کال ځانمرګی بریدګر عبدالرحمن لوګری و- امریکا
-
نړۍ2 days ago
امريکا او متحدین یې پر ايران د نورو بنديزونو لګولو هڅې کوي
-
تازه خبرونه3 days ago
ازبکستان، سعودي عربستان او قطر پر افغانستان او افغان – ټرانس پټلۍ خبرې وکړې
-
نړۍ4 days ago
امریکا به پر ایران د اسرائیلو په ځوابي برید کې برخه وانخلي
-
لوبی2 days ago
آریانا ټلویزیون د ۲۰۲۴ پاریس المپیک سیالیو د خپراوي حق ترلاسه کړ