امریکا په ډاګه کړې، چې په ختیځ آذزبایجان کې د ایران د ولسمشر د چورلکې له غورځېدو وروسته تهران له واشنګټن څخه د مرستې غوښتنه وکړه؛ خو د لوژیستیکي دلایلو له کبله رد او ونه منل شوه.

د امریکا د بهرنیو چارو وزارت ویاند مټیو میلر په یوه خبري کنفرانس کې ویلي: د ایران حکومت له مونږ څخه د مرستې غوښتنه وکړه. مونږ دوی ته څرګنده کړه، چې مونږ به مرسته وکړو. لکه څنګه، چې مونږ په دې ډول شرایطو کې د بهرني حکومت هرې غوښتنې ته ځواب ورکوو.

هغه زیاته کړې؛ خو د لوژستیکي دلایلو له کبله مونږ نشو کولی دا مرستې چمتو کړو.

دغه چورلکه، چې ابراهیم رییسي، د بهرنیو چارو وزیر حسین امیرعبداللهیان او د سپرلۍ په ګډون شپږ مسافر په کې سپاره ول؛ د یکشنبې پر ورځ د ختیځ آذربایجان په غرنۍ سیمه کې را ولوېده. د دغې چورلکې سوځېدلې پاتې شوني د دوشنبې پر سهار له یوې شپې لټون وروسته وموندل شول.

ویل کیږي، چې ابراهیم رییسي د یکشنبې پر ورځ د یو شمېر ایراني چارواکو سره د دغه هېواد ختیځ آذربایجان ولایت ته تللی وو او هلته یې د ولسمشر الهام علي‌یوف سره یوځای د قیزقلعه‌ سي د اوبو بند پرنبیسته وکړه.

رویټرز خبري آژانس د ایراني سرچینو د راپور له مخې څرګنده کړې، چې ایراني چارواکو د دوشنبې پر ورځ په ختیځ آذربایجان ولایت کې د چورلکې د لټون پر مهال د هغې د پاتې شونو له موندلو وروسته ویلي، چې د ایران ولسمشر ابراهیم رییسي او د هغه د بهرنیو چارو وزیر د چورلکې د راغورځېدو په پېښه کې مړه شوي دي.

دغه لوړپوړي ایراني چارواکي د نوم نه ښودلو پر شرط رویټرز خبري اژانس ته ویلي، ولسمشر رییسي، د بهرنیو چارو وزیر او په چورلکه کې سپاره ټولې نورې سپرلۍ مړې شوې دي.

د ایران مهر خبري آژانس د چورلکې د سپرلۍ د مړینې پخلی کړی او ویلي یې دي، چې د چورلکې ټول مسافر د ایران د ولسمشر او بهرنیو چارو وزیر په ګډون مړه شوي دي.

یوه ایراني چارواکي له دې مخکې رویټرز خبري آژانس ته ویلي وه، چې د یکشنبې پر ورځ د رییسي او  بهرنیو چارو وزیر حسین امیرعبداللهیان لېږدوونکې چورلکه پوره سوځېدلې ده.

دولتي ټلویزیون له سایټ څخه د اخیستل شویو انځورونو له مخې څرګنده کړې، چې الوتکه د غره پر څوکه لګېدلې او راغورځېدلې ده. که څه هم د راغورځیدو د علت په اړه رسمي څه ندي ویل شوي.

د ایران دولتي خبري آژانس ایرنا ویلي، رییسي د امریکا په بیل ۲۱۲ چورلکه کې الوتنه کوله.

۶۳ کلن رئیسي په ۲۰۲۱ کال کې د ولسمشر په توګه وټاکل شو او د واک د ترلاسه کولو راپدیخوا یې د اخلاقي قوانینو د سختولو امر کړی، د حکومت ضد مظاهرو پر وړاندې یې د خونړیو لاریونونو څارنه کړې او د نړۍ له قدرتونو سره یې په اتومي خبرو کې خپل سخت دریځ وړاندې کړی دی.

د ایران ستر مشر ایت الله علي خامنه‌يي، چې د ایران د بهرنۍ تګلارې او د ایران د اټومي پروګرام په اړه وروستۍ خبره کوي؛ له دې مخکې ایرانیانو ته ډاډ ورکړی، چې د دولت په چارو کې به هیڅ ډول ګډوډي نه رامنځته کیږي.

دا پېښه په داسې حال کې رامنځته کېږي، چې په ایران کې د سیاسي، ټولنیزو او اقتصادي کړکېچونو پر سر اختلافونه ډېر شوي دي. د ایران مذهبي واکمن د تهران د جنجالي اټومي پروګرام او په اوکراین کې د جګړې پر مهال له روسیې سره د ژورو پوځي اړیکو له کبله له نړیوالو فشارونو سره مخ دي.

رییسي د یکشنبې پر ورځ د آذربایجان په پوله کې د قز-قالاسي بند د یوې ګډې پروژې د پرانستلو لپاره تللی و، چې له الوتنې وروسته له غبارونو څخه په ډاکه سیمه کې چورلکه ورکه شوه او نن سهار یې پاتې شوني وموندل شول.

د ایران د سره صلیب ادارې مشر خبر ورکړی، چې د ولسمشر ابراهیم رئیسي او ورسره مل پلاوي چورلکه وموندل شوه.

د دې نړیوالې ادراې مشر پیرحسین کولیونډ ویلي؛ چورلکه موندل شوی. مونږ اوس د چورلکې پر لوري روان یوو؛ خو وضعیت ښه ندی.

نوموړي په دې اړه نور چزئیات ندي ورکړي.

د ایرنا رسمي خبري آژانس د کولیونډ له قوله ویلي، چې د پېښې ځای ته د ژغورنې او لټون ۷۲ ډلې رسیدلي؛ خو د ولسمشر او ورسره مل کسانو د مرګ او ژوبلې په اړه تر دې دمهڅه ویل شوي ندي.

د نوموړي د څرګندونو له مخې؛ په سیمې کې له اورښت او غبار سره – سره د یکشنبې له ورځې زاپدیخوا د ژغورنې او لټون هلې ځلې روانې ساتل شوې دي.

د ایران دولتي ټلویزیون هم ویلي، چې د ولسمشر ابراهیم رییسي او ورسره مل پلاوي چورلکه موندل شوې؛ خو د مسافرو ژوندي پاتې کیدو نښې نه‌لیدل کیږي.

د ایران د پوځ لوی درستیز امر کړی، چې د پوځ او سپاه پاسداران له ټولو منابعو دې د لټون او ژغورنې په عملیاتو کې کار واخیستل شي.

دولتي رسنیو د سیمه‌ییزو ځواکونو د یوه قومندان له قوله ویلي؛ مونږ د پېښې د عمومي سیمې هر انچ په بشپړه توګه لټوو. سیمه ډېره سړه، باراني او له غباره ډکه ده او باران ورو ورو پر واورو بدلیږي.

یو شمېر هېوادونو د ژغورنې په هڅو کې د مرستې وړاندیزونه کړي دي.

سپینې ماڼۍ ویلي، چې د امریکا ولسمشر جوبایډن ته د الوتکې د نسکورېدو په اړه معلومات ورکړ شوي دي.

چین ژوره اندېښنه څرګنده کړې.

اروپايي ټولنې د بېړنۍ سپوږمکۍ نقشه کولو ټکنالوژۍ وړاندیز کړی.

رییسي د یکشنبې پر ورځ د آذربایجان پولې ته د قیز-قالاسي بند د یوې ګډې پروژې د پرانستلو لپاره تللی و.

د آذربایجان ولسمشر الهام علی‌یوف، چې د ورځې په پیل کې له رییسي سره له ملګرتیا ډکه مخه ښه وکړه؛ د ژغورنې په برخه کې د مرستې وړاندیز وکړ.

۶۳ کلن رییسي په ۲۰۲۱ کال کې د ولسمشر په توګه وټاکل شو او واک ته له رسېدو راپدیخوا یې د اخلاقي قوانینو د سختولو امر کړی، د حکومت ضد مظاهرو پر وړاندې یې د خونړیو لاریونونو څارنه کړې او د نړۍ له قدرتونو سره یې په اتومي خبرو کې خپل ټینګار څرګند کړی دی.

دا پېښه په داسې حال کې رامنځته کېږي، چې په ایران کې د سیاسي، ټولنیزو او اقتصادي کړکېچونو پر سر اختلافونه ډېر شوي دي. د ایران مذهبي واکمن د تهران د جنجالي اټومي پروګرام او په اوکراین کې د جګړې پر مهال له روسیې سره د ژورو پوځي اړیکو له کبله له نړیوالو فشارونو سره مخ دي.