دفتر معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) روز جهانی حقوق بشر را با تأکید دوباره بر حفاظت از آزادی‌های بنیادین و حقوق اساسی افغانان گرامی داشت و گفته است که حقوق بشر «ضروریات روزمره» برای کرامت، فرصت و امنیت مردم است.

یوناما تاکید کرد که حقوق بشر تنها ایده‌های انتزاعی نیستند، بلکه شرایطی‌اند که امکان زندگی معنادار و دسترسی به آموزش، سلامت، کار، آزادی بیان و مشارکت در جامعه را فراهم می‌کنند. این مأموریت هشدار داد که بسیاری از افغانان هنوز از این حقوق اولیه محروم‌اند.

به ویژه، زنان و دختران همچنان با محدودیت‌های شدید در زمینه تحصیل، اشتغال و فعالیت‌های اجتماعی مواجه‌اند، که نه تنها حقوق آن‌ها بلکه چشم‌انداز بلندمدت کشور را تحت تأثیر قرار می‌دهد. دسترسی نامتوازن به خدمات صحی نیز خانواده‌ها و جوامع را تضعیف کرده است.

یوناما همچنین نسبت به افزایش بازگشت اجباری افغانان از خارج ابراز نگرانی کرده و گفته است که گروه‌هایی چون زنان، مقامات پیشین دولت و امنیتی، اعضای جامعه مدنی و خبرنگاران در معرض خطر جدی انتقام‌گیری و نقض حقوق بشر قرار دارند.

این مأموریت تاکید کرد که مقامات افغانستان باید اقدامات عملی برای رعایت تعهدات بین‌المللی حقوق بشر انجام دهند، زیرا رعایت حقوق بشر نه تنها یک وظیفه قانونی، بلکه مسیر عملی برای صلح، توسعه و اعتماد عمومی است.

جورجت گانون، رئیس دفتر یوناما، گفته است که: «حقوق بشر اختیاری نیست؛ آن‌ها ضروریات روزمره‌ای‌اند که زندگی را پایدار می‌سازند. تضمین امکان آموزش، کار و مشارکت کامل زنان و دختران برای بازسازی کشور حیاتی است»

یوناما از مقامات افغانستان، جوامع و شرکای بین‌المللی خواست که حقوق بشر را سنگ بنای مسیر کشور به سوی ثبات و امید قرار دهند.

پاکستانيو رسنیو د صنعتي سرچینو د راپور له مخې څرګنده کړې؛ له افغانستان سره د لارو د بندېدا له کبله افغانستان ته د پاکستان د درملو صادرات بشپړ بند شوي، چې له کبله یې د دې صنعت نږدې ۲۰۰ میلیون ډالرو صادرات اوس له بشپړ زیان سره مخ شوي دي.

په سلګونو لارۍ، چې انټي بیوټیک، انسولین، واکسینونه، د زړه درمل او نور تجهیزات په کې دي؛ د تورخم، چمن او نورو بندرونو په ګمرکونو او زیرمو کې بند پاتې دي.

ځینو شرکتونو راپور ورکړی، چې د سلګونو میلیون روپیو ارزښت لرونکي توکي ځنډول شوي دي.

د پاکستان د درملو جوړونکو ټولنې استازو خبرداری ورکړی، چې دې بندېدا افغانستان او نورو سیمو ته صادرات ۱۰۰ سلنه اغېزمن کړي او شرکتونو ته یې نه جبرانېدونکي اقتصادي زیانونه رامنځته کړي دي.

دوی وايي، چې افغانستان د پاکستان ترټولو لوی ځمکنی سوداګریز ملګری دی او منځنۍ آسیا ته د ټرانزیټ یوه مهمه لار هم ګنل کیږي. د دې لارې بندېدا نه یوازې د درملو سوداګري اغېزمنه کړې، بلکې د سیمه‌ییز اتصال پروژه( د پاکستان-ازبکستان-افغانستان اوسپنې‌پټلۍ ) یې هم له خطر سره مخ کړې ده.

د پاکستان تولیدوونکو له حکومت غوښتنه کړې، چې د بشري دلایلو له مخې د درملو لېږد ته بېړنۍ اجازه ورکړي او اندېښنه څرګندوي؛ د تودوخې له کبله شونې ده، چې حساس درمل؛ واکسینونه او انسولین خراب شي.

د افغانستان د کورنیو چارو وزارت ویاند ویلي؛ نن ( سې‌شنبه د لیندۍ اتلسمه) د دې وزارت وزیر سراج‌الدین حقاني د قزاقستان د ولسمشر له ځانګړي استازي یرکین توکوموف سره پر دوه اړخیز اړیکو خبرې کړې دي.

د کورنیو چارو وزارت ویاند مل‌پاسوال عبدالمتین قانع زیاته کړې؛ په دې لیدنه کې توکوموف د افغانستان او قزاقستان تر منځ د دوه‌اړخېزې سوداګرۍ، اړیکو پراخولو او اوسپنې‌پټلۍ په ګډون مهمو اقتصادي پروژو له پلي کېدا ملاتړ څرګند کړ.

توکوموف د پولو د امنیت د پیاوړتیا، د نشه‌یي توکو پر وړاندې مبارزې او د ترکمنستان له لارې د اوسپنې‌پټلۍ د جوړولو په برخو کې د همکاریو ډاډ څرګند کړ.

ویل کیږي، چې سراج الدین حقاني د قزاقستان د همکارۍ له هڅو د مننې تر څنګ د دواړو هېوادونو اړیکې وستایلې او دا ډاډ یې څرګند کړ، چې افغانستان د امن، سوداګرۍ او پرمختګ پر لور روان دی او له قزاقستان څخه د ښه نیت او سیمه‌ییزې همکارۍ توقع لري.