سیمه ییز خبرونه
هند او چین د مستقیمو الوتنو او سوداګرۍ اړیکو پر پیاوړتیا هوکړه وکړه
دغه پرېکړه نوي ډیلي ته د چین د بهرنیو چارو وزیر د دوه ورځني سفر پرمهال رامنځته شوې ده.
رویټرز راپور ورکړ، چې هند او چین د سېشنبې پر ورځ هوکړه وکړه، چې مستقیمې الوتنې بیا پیل کړي او د سوداګرۍ او پانګونې اړیکې پراخه کړي؛ ځکه، چې دواړه ګاونډ هېوادونه د ۲۰۲۰ کال د سرحدي شخړې له کبله زیانمنې شوې اړیکې بیا رغوي.
دغه پرېکړه نوي ډیلي ته د چین د بهرنیو چارو وزیر د دوه ورځني سفر پرمهال رامنځته شوې ده.
د آسیا دا لوی هېوادونه د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ بهرني سیاست ته په نغوته کې، چې وړاندویېنه یې نهکیږي؛ غواړي خپلې اړیکې پیاوړې او د لوړ پوړو دوه اړخیزو سفرونو لړۍ وغځوي.
د هند بهرنیو چارو وزارت ویلي، چې دواړه هېوادونه به مستقیمې الوتنې بیا پیل کړي او سوداګرۍ او پانګونې ته د ودې ورکولو په ګډون په درې ټاکل شویو لارو کې سرحدي سوداګري بیا پرانیستل او د ویزو
بهیر آسانه کړي.
په ۲۰۲۰ کې د کرونا وبا له خپرېدا راپدېخوا د دواړو هېوادونو ترمنځ مستقیمې الوتنې ځنډول شوې او د بیا پیل لپاره یې هم کومه نېټه پرګوته شوې نده.
په دې اړه وروستۍ څرګندونې د چین بهرنیو چارو وزیر وانګ یی د هند له ملي امنیت (NSA) سلاکار اجیت دووال سره د خبرو اترو د څلیریشتمم پړاو لپاره نوي ډیلي ته د دوه ورځني سفر په پای کې د دوی د لسیزو زړې سرحدي شخړې د حل لپاره خپرې شوې.
د هند بهرنیو چارو وزارت ویلي، چې د همالیا له پولې څخه د ځواکونو د وتلو، د پولې د ټاکلو او سرحدي چارو په اړه هم خبرې روانې دي.
د چین بهرنیو چارو وزارت د چارشنبې پر ورځ په یوه خپره شوې خبرپاڼه کې ویلي، چې دواړو هېوادونو هوکړه کړې، چې د سرحدي چارو په اړه د مشورې او همغږۍ لپاره یوه کاري ډله جوړه کړي، چې د سرحدونو د محدودولو خبرې اترې پرمخ بوځي.
ویل شوي، چې د خبرو میکانیزم به د پولې ختیځې او منځنۍ برخې تر پوښښ لاندې راولي.
دغه راز د لویدیځې برخې په اړه به د خبرو اترو بل پړاو هم ژر تر ژره ترسره شي.
بیجینګ دا هم ویلي، چې دواړو هېوادونو هوکړه کړې، چې په ۲۰۲۶ کال کې به چین د خبرو کوربه وي.
لومړي وزیر نریندرا مودي له وانګ سره له لیدنې وروسته په ایکس پاڼه کې لیکلي، چې “د هند او چین ترمنځ باثباته، وړاندوینې وړ، رغنده اړیکې به د سیمې او نړیوالې سولې او سوکالۍ لپاره د پام وړ مرسته وکړي.”
دغه راز مودي به د روانې میاشتې په پای کې د شانګهای همکاریو ټولنې سرمشریزې له لپاره چین ته سفر وکړي، چې له تېرو اووه کلونو راپدېخوا یې دې هېواد ته لومړی سفر دی.
د چین بهرنیو چارو وزارت د خپرې شوې خبرپاڼې له مخې؛ وانګ دووال ته ویلي، چې “د چین او هند د اړیکو باثباته او سالم پرمختګ د دواړو هېوادونو د خلکو پر ګټه دي”.
وانګ ویلي؛ دواړه خواوې “باید د خبرو اترو له لارې متقابل باور زیات او همکاري پراخه کړي” او باید د سرحدي کنټرول او د سرحدونو د ټاکلو په څېر برخو کې اجماع ته ورسیږي.
هند ویلي، چې د بهرنیو چارو وزیر له وانګ سره په خپلو خبرو کې د چین لخوا د تبت په یارلونګ زنګبو سیند کې د جوړ شوي لوی بند په اړه د هند اندېښنې پر ګوته کړې.
یارلونګ زنګبو د برهماپترا په توګه بدلیږي؛ ځکه، چې دا هند او بنګله دیش ته بهیږي، چې د میلیونونو خلکو لپاره اړینه ده.
نوي ډیلي ویلي، چې دا بند به د ټیټو سیندونو ایالتونو لپاره اغېزې ولري او پر اړتیا یې اړتیا کلک ټینګار کړی دی.
د چین بهرنیو چارو وزارت ویلي؛ چین هوکړه کړې، چې د بشري اصولو پر بنسټ د اړوند سیندونو په اړه به له هند سره بېړني هایدروولوژیکي معلومات شریک کړي.
دغه راز دواړو خواوو هوکړه کړې، چې د پولې هاخوا سیندونو په اړه د متخصصینو پر کچه یو میکانیزم رامنځته کړي او د سېلابونو د راپور ورکولو لپاره اړیکه وساتي.
چینایي چارواکو له دې مخکې ویلي وه، چې په تبت کې د اوبو برښنا پروژې به پر چاپېریال یا تر اوبو لاندې اوبو رسولو لوی اغېز ونلري؛ خو هند او بنګله دېش بیا هم اندېښنې راپورته کړې دي.
رویټرز ویلي؛ د سېشنبې پر ورځ یوې هندي سرچینې ویلي، چې وانګ جی شنکر ته ډاډ ورکړی، چې بیجینګ د هند درې مهمې اندېښنې حل کوي؛ سرې ته اړتیا، نادره ځمکو او تونل کېندلو ماشینونو اړتیاوو ته پاملرنه کوي.
د هند بهرنیو چارو او کانونو وزارتونو او د چین د سوداګرۍ وزارت له څه ویلو ډډه کړې ده.
سیمه ییز خبرونه
د عمران خان زامن د خپل پلار د روغتیا په اړه اندېښمن دي
د رویټرز د څرګندونو له مخې؛ د محکمې د اونیزو لیدنو له امر سره – سره د خان کورنۍ هغه ته مستقیم یا د تائید وړ لاسرسی نلري.
د پاکستان پخواني لومړي وزیر عمران خان، چې اوسمهال په زندان کې دی؛ زامنو یې د خپل پلار د روغتیا په اړه اندېښنه څرګنده کړې او خبرداری ورکوي، چې هغه د وروستي ځل لپاره درې اوونۍ مخکې ژوندی لیدل شوی دی.
د رویټرز د څرګندونو له مخې؛ د محکمې د اونیزو لیدنو له امر سره – سره د خان کورنۍ هغه ته مستقیم یا د تائید وړ لاسرسی نلري.
د هغه زوی قاسم خان ویلي: “نه پوهیږي، چې پلار مو روغ، ټپي یا ان ژوندی دی؛ دا د رواني ځورونې یوه بڼه ده.”
د خان کورنۍ پرلهپسې د هغه شخصي روغتیا ته د لاسرسي غوښتنه کړې؛ خو د یو کال پر تېرېدو هم دې لاسرسي ته ونهرسېدل او د پاکستان کورنیو چارو وزارت دې غوښتنې ته له څه ویلو ډډه کړې. په داسې حال کې، چې د زندان یوه ناڅرګند چارواکي رویټرز ته ویلي، چې خان په ښه روغتیایي حالت کې دی او د بشپړ امنیت لرونکي زندان ته یې د لېږدولو هیڅ پلان نشته.
۷۳ کلن عمران خان د ۲۰۲۳ له اګست راپدېخوا د هغو تورونو له کبله، چې هغه يې سیاسي او غچ اخیستونکی بولي په زندان کې ساتل شوی دی. هغه لومړی په “توشهخانه” نومې قضیه کې؛ د لومړي وزارت پر مهال د ډالیو د غیرقانوني پلورلو پر تور ونیول شو. بیا د ډیپلوماټیک سند د افشا کولو له کبله پر ۱۰ کلن بند او د فساد په قضیه کې پر ۱۴ کلن بند محکوم شوی دی.
د پاکستان تحریک انصاف (PTI) ګوند وايي، چې دا دوسیې له سیاسي او ټاکنیز بهیر څخه د عمران خان د لرې کولو لپاره ډیزاین شوې دي.
د خان کورنۍ دا هم ویلي، چې د چارواکو لهخوا بشپړه چوتیا او د اړیکو نشتوالي اندېښمن کړي او د خلکو له سترګو څخه د هغه د لرې ساتلو لپاره یې د قصدي هڅو احساس رامنځته کړی دی.
قاسم خان زیاته کړې: “دا انزوا قصدي ده. دوی ترې وېره لري. هغه په پاکستان کې ترټولو ګران مشر دی او دوی پوهیږي، چې نشي کولی هغه پر ډیموکراټیک بڼه مات کړي.”
د خان کورنۍ له کورنیو او نړیوالو بشري حقونو ادارو سره اړیکه نیولې او هغه یې د لاسرسي او د محکمې د حکم سمدستي پلي کولو غوښتنه کړې ده.
قاسم خان ویلي:”دا یوازې یوه سیاسي شخړه نده؛ دا د بشري حقونو ناورین هم دی. باید له ټولو خواوو فشار رامنځته شي. هغه مونږ ته انرژي راکوي؛ اړتیا ده پوه شو، چې هغه خوندي او په امن کې دی.”
سیمه ییز خبرونه
په غزه کې د مړینو شمېر له ۷۰ زره څخه واوښت
چارواکي وايي، چې په نویو بریدونو کې دوه نور کسان وژل شوي او پاتې نور د پخوانیو بریدونو تر کنډوالو لاندې پېژندل پاتې شوي دي.
د غزې روغتیا وزارت ویلي، چې په دې تړانګه کې د اسرائیلي بریدونو له کبله د مړو شمېر له ۷۰ زره څخه زیات شو او د پنجشنبې له ځاني زیان سره یې ټول شمېر ۷۰ زره ۱۰۰ ته پورته شو.
چارواکي وايي، چې په نویو بریدونو کې دوه نور کسان وژل شوي او پاتې نور د پخوانیو بریدونو تر کنډوالو لاندې پېژندل پاتې شوي دي.
اسرائیلو تر اوسه پر رسمي بڼه دې شمېر ته خپل غبرګون ندی ښودلی؛ خو تل یې د غزې د روغتیا وزارتڅرګندونې تر پوښتنې لاندې راوستی دی. که څه هم بدیل ارقام یې وړاندې کړي ندي.
د ۲۰۲۳ کال د اوکټوبر له ۷ نېټې وروسته د اسرائیلو روان بمبارډ پراخه او ځمکني بریدونه هم ورسره مل شوي؛ د غزې لویه برخه ویجاړه شوې او د قربانیانو په اړه د بشپړو معلوماتو راټولولو بهیر یې خورا ستونزمن کړی دی.
د جګړې په لومړیو میاشتو کې د مړو شمېر د روغتون د ثبت شویو څرګندونو له مخې حساب شوي وه؛ خو په وروستیو بریدونو کې زرګونه قضیې ثبت ندي؛ ځکه، چې طبي او عدلي معاینات یې له ثبتېدا پاتې دي.
د اوکټوبر له لسمې راپدېخوا له ماتېدونکي اوربند سره – سره مرستندویه ډلې توانېدلي، چې د نسبي آرامۍ څخه کار واخلي او تر کنډوالو لاندې جسدونه ومومي، چې د مړو شمېر یې په دوامداره توګه لوړ شوی دی.
جګړه له هغې وروسته پیل شوه، چې حماس د اسرائیلو پر سویل برید وکړ ۱۲۰۰ کسان ووژل شول او ۲۵۱ نور یې یرغمل کړل.
د اسرائیلو غچ اخیستونکو بریدونو بې شمېره کورنۍ له منځه یوړې.
معاذ مغاري وايي، چې د کورنۍ ۶۲ غړي یې، چې مور او پلار او څلور وروڼه یې هم پکې دي؛ د بریج پر کمپ د اسرائیلو په بریدونو کې ووژل شول.
د اسرائیلو پوځ د څرګندونو له مخې؛ ملکي وګړي نه پر نښه کیږي؛ خو د عامې روغتیا څانګوال وايي، چې له جګړې مخکې غزې د سیمې د ډېرو هېوادونو پر پرتله د نفوس د شمېرنې او ثبتولو ډېر دقیق سیسټم درلود. ملګري ملتونه هم د غزې د روغتیا وزارت څرګندونې د باور وړ ګڼي.
سیمه ییز خبرونه
په پېښور کې د چاودنې له کبله لږ تر لږه ۷ کسانو ته ځاني زیانونه واوښتل
په پېښور ښار کې د پولیسو قومندان میا سعید رسنیو ته څرګنده کړې، چې د وژل شویو کسانو څخه درې یې د دروازې اړوند ساتونکي وه، چې یوه ځانمرګی بریدګر پرې خپل چاودېدونکي توکي وچول او دوه نور بریدګر د امنیتي ځواکونو لهخوا ووژل شول.
د پولیسو د لومړنیو څرګندونو له مخې؛ د دوشنبې پر ورځ( د لیندۍ درېیمه) په پېښور کې د پاکستان امنیتي ځواکونو پر مرکزي دفتر د خونړي وسلوال او ځانمرګي برید له کبله لږ تر لږه ۳ فډرالي پولیس وژل شوي او څلور نور ټپیان دي.
په پېښور ښار کې د پولیسو قومندان میا سعید رسنیو ته څرګنده کړې، چې د وژل شویو کسانو څخه درې یې د دروازې اړوند ساتونکي وه، چې یوه ځانمرګی بریدګر پرې خپل چاودېدونکي توکي وچول او دوه نور بریدګر د امنیتي ځواکونو لهخوا ووژل شول.
د سیمې اړوند اوسېدونکو په ټولنیزو رسنیو کې له دوه چاودنو راپور ورکړی او څرګندوي، چې دوی د ډزو غږونه هم واورېدل.
پاکستانيو چارواکو تائید کړې، چې چاودنې د دوه ځانمرګو بریدګرو لهخوا ترسره شوې؛ لومړی یو د امنیتي ځواکونو د مرکز پر دروازه برید وکړ او بل یې ودانۍ ته ننوت.
په پېښور کې د امنیتي ځواکونو مرکزي دفتر ته تلونکې لارې تړل شوي او امنیتي ځواکونو سیمه کلابنده کړې او وضعیت یې تر کنټرول لاندې راوستی دی.
ویل کیږي، چې دې برید د سیمې د اوسېدونکو ترمنځ د اندېښنو او وېرې څپې راپورته کړې دي.
-
سیمه ییز خبرونه3 days agoد عمران خان زامن د خپل پلار د روغتیا په اړه اندېښمن دي
-
تازه خبرونه4 days agoبریټانوي ځواکونو په افغانستان کې جرمونه کړي
-
تازه خبرونه2 days agoپه افغانستان کې د جذام درملنه بیا پیل شوه
-
تازه خبرونه4 days agoسعودي له افغان کروندګرو سره ۱ میلیون ډالر مرسته وکړه
-
تازه خبرونه4 days agoد پناه غوښتونکو منل به اوږدمهاله وځنډول شي
-
تازه خبرونه3 days agoایراني ځواکونو ۱۰ افغانانو ته ځاني زیانونه واړول
-
تازه خبرونه2 days agoاسلامي امارت او پاکستان د اوربند پر غځېدا هوکړه وکړه – رویټرز
-
سوداگري3 days agoآریاناافغان او ترکش ایرلاینزهوايي همکاري پراخوي
